By Rey Anthony H. Chiu, PIA
Swerte kadtong mga gahi ug ulo nga madakpan nga nakasupak sa curfew ug gimultahan lamang subay sa mga ordinansa sa lungsod o barangay.
Kay kon ma swertehan nga ang makadakop, magbase sa Provincial ordinance No. 2020-007, andama na daan ang P3,000 ngadto sa P5,000.
Sa Section 9 sa nahisgutang Provincial Ordinance nga giulohanan og Ang Pagpalig-on sa mga Lakang-Pagpugong ug Paglikay sa pagkuyanap sa sakit nga COVID-19 ug uban pang manggawas nga sakit nga mananakod sa Bohol ug pagpahamtang sa mga silot alang sa mga makasupak niini, nagmandu nga ang si bisan kinsa nga makasupak sa mga gidili nga mga buluhaton pahamtangan sa multa nga magkantidad og P3,000 ngadto sa P5,000 o pagpabilanggo nga dili molapas sa 6 ka buwan, o pagkabilanggo ug multa, segun sa kabubot-on sa korte.
Segun sa Section 9, kadtong masakpan nga nakalapas sa mga gidili nga mga buhat sama sa pagmagahi ug pagsupak sa gikasabutan nga mga protocols bisan pa sa mandu sa Department of Health (DOH) ug niining ordinansa, pahamtangan sa multa nga P3 mil ngadto sa 5 mil, pagkapriso nga dili molapas sa 6 ka buwan o priso ug multa segun sa korte.
Kadtong mga pasyente nga kompirmado nga may COVID-19 mosunod sa pugos nga kwarantina o uban pang matang sa pagpala-in kaniya sa ubang tawo sa pasilidad nga natumbok sa DOH. Kon bata ang nagpositibo, ilain gihapon sila uban sa pagtugot sa ginikanan o legal nga magbalantay kanila.
Nanag-iya og mga kan-anan nga masakpan nga nagpaka-on sobra sa kapasidad, walay pagpamatay kagaw, walay footbath ug walay disinfection sa lamesa sa matag may mahuman og kaon, delikado kay may tagana ang ordinansa alang niini.
Matud pa, ang mga establisemento ug nanag-iya niini nga wala magseryoso sa pagpatuman sa protocols, pahamtangan usab sa P3 mil ngadto sa P5 mil o pagkapriso.
Gani, kadtong mga establisemento o negosyante nga wala magtuman sa mga mandu sa DOH o Municipal Health Officer o City Health Officer, mameligro sa pagsuspenso o pagbawi sa Business Permit kon namatud-ang nakasupak sa probisyones sa Ordinansa.
Ang si bisan kinsa nga wala maapil sa kadtong natumbok nga dili maapil sa mga gitugotan mogawas sa panahon sa curfew, kon walay igong rason nga masakpang naglaroy-laroy sa pangpubliko nga lugar human sa alas 9:00 sa gabii, parehas ra og silot sa kadtong tuyo nga nagpakatap sa peke ug sayop nga balita, ilabi na sa Social Media nga maoy kina-ingnan sa pagkatarantar sa mga tawo, kaguliyang sa malinawon unta nga katilingaban, patawan sa nahisgutang silot.
Susamang multa ang ipahamtang sa tawo nga magdumili sa pagpaeksamin medical ug pagpatesting kon kini gikinahanglan na sa Probinsyal ug Munisipal nga kahamhanan o sa DOH subay sa Section 4 ug 5 sa Ordinansa.
Kadtong mga amo ug nanag-iya sa negosyo nga gitrabahi-an sa empleyado nga nasakit sa COVID ug nagdumili sa pagtanyag sa tukmang ayuda ug suporta, mameligro usab sa susamang multa ug nakapusta pa ang iyang Business Permit.
Sa laing bahin, kadtong Barangay Officials nga magdumili sa pagpatuman o magpasagad sa pagtamud sa ilang gipanumpaang mga gimbuhaton isip opisyal, ilabi na kabahin sa mga probisyones niining Ordinansa, pasakahan usab og kaso nag administratibo, segun sa Ordinansa nga gipasupot sa Sangguniang Panlalawigan niadtong Marso 25, 2020. (rahc/PIA-7/Bohol)