Bohol Tribune
Opinion

PAGTUKIB

Ni: Jes B. Tirol
Hidapdapón 5, 2020

Mga Ngalan Sa Pipila Ka Dagkong Mananáp

Pasiuna

Ang Binisayâ aduna nay ngalan sa mga dagkong mananap. Ang atong matálà

(list) mao lang ang pipila ka mga mananáp nga adunay tumbas sa Ininglis. Atò lang hinganlan ang mga mananáp nga adunay tumbas sa Ininglis. Atò lang hinganlan ang mga mananap sa yuta. Dlili pa natô iapil ang mga mananap sa dagat ug kahanginan.

Common Animals = Kasarangang Mga

Mananap

Large Animals = Dagkò nga Mananap

Mga Mananap

Alligator———————————- banghítaw

Bat—————————————– kabóg

Bird (bird of prey)———————– mananangkíl

Bird (bridling; chick)——————– kuyabóg

Bird (female bird)———————— kulílà

Bird (general term)———————– lánggam

Bird (male bird)————————— sunóy

Butterfly———————————– alibángbang

Carabao (bull; male)——————— butô; tóro

Carabao (calf)—————————– natí; natí sa kábaw

Carabao (general term)——————- kábaw

Carabao (lactating female)————— gatasán

Carabao (young female)—————— bakíya

Carabao (young male)——————– toríjo

Cat——————————————- iríng

Cattle (bull; male)———————— butô; tóro

Cattle (cow; female)———————- báka

Cattle (young bull) ———————– toríyo; toríjo

Chicken (chick)—————————- pisô

Chicken (cock; rooster)——————- sunóy

Chicken (general term)——————- manók

Chicken (hen)—————————— himungáan; hingángkan

Chicken (male wild chicken)———— labúyò

Chicken (pullet)—————————- dumága

Civet cat————————————- tinggálong; tingáwng

Colt (young male horse)—————— tíndoy

Cow (calf) ———————————- natí; natí sa báka

Cow (general term) ———————– báka

Cow (heifer; young cow) —————- bakíya

Cow (lactating; with milk) ————– gatasán

Crab (blue crab)—————————- lámbay

Crab (blue-green; brown)—————– alimángo

Crab (land crab)—————————- kágang

Crab (stone crab)—————————- kaság

Crocodile ———————————– buáya

Deer (doe; female deer) —————— bináw, libáy

Deer (general term) ———————– usá; osá

Deer (kind of deer) ———————— lagsáw

Deer (large kind) ————————– lináw

Deer (mature; 6-branches antlers) —– putyukánon

Deer (stag; male deer) ——————– bugsók

Dog —————————————— áyam; ájam; irô

Dragon ————————————– siwágà

Duck —————————————– ítik; bíbi

Elephant [Sp: elefante]——————– gádya

Filly (young female horse) ————— tínday

Fish——————————————- ísdà

Flying lemur——————————– kágwang

Flying lizard ——————————– hambubúkad; tambubúkad

Fox ——————————————- milô

Frog —————————————— bakî

Gecko —————————————- tukô

Goat —————————————— kánding

Gorilla; large monkey ——————— alíwas

Horse (colt; young male) —————– tindóy

Horse (filly; young female) ————– tindáy

Horse (foal; very young) —————– natí; natí sa kabáyò

Horse (general term) ———————- kabáyò

Horse (male) ——————————– lakí; lakí nga kabáyò

Horse (mare; female) ———————- bayí; bayí nga kabáyò

House lizard ——————————– talútô; tawûtô

Iguana; chameleon ———————— ibid

Jungle fowl (Wild chicken) ————– manók ihálas

Kangaroo ———————————— amamayóng

Lamb [Sp: cordero] ———————– natí sa túpa

Leech —————————————- alimátok; lintâ

Lizard —————————————- tikî

Monitor lizard —————————— halo; hawó

Monkey ————————————– amô; únggoy

Monkey (howler monkey) —————- kuwágò

Mouse —————————————- bágtok

Pig ——————————————– báboy

Pig (female; sow)————————— anáy

Pig (male)———————————— butakál; butakáw

Pig (wild pig)——————————– báboy ihálas

Piglet (small pig) ————————— báktin

Rat ——————————————- ilagâ; balabáw

Rat (male rat) —————————— ambáw; hambutóan

Sheep [Sp: carnero]———————– túpa

Shellfish ———————————— kinhasón

Shrimp ————————————- pasáyan; sapáyan

Shrimp (tiger shrimp)——————– lukón

Shrimp (large green)———————- pansát

Skink —————————————- tabilí; tambasán-on

Snake (general term) ——————— hálas; has

Snake (king cobra) ———————— banákon; buligán; kulápyon

Snake (python) —————————- báksan; sawá; bitín

Snake (spitting cobra) ——————– ugahipón; ibingán

Tarsier; tarsius —————————– máwmag; magô

Toad (kind of frog) ———————— páklà

Turtle (land) ——————————- ba-o; iyón; iwón

Turtle (sea) ——————————— pawíkan

Whale ————————————— ambuhótan, balyéna (Sp.)

Whale (melon-headed whale) ———- lumód

Whale (whaleshark) ———————- balílan

Wallaby (small kangaroo) —————- sígbin

Worm—————————————– úlod

Related posts

Amicus Curiae

The Bohol Tribune
5 months ago

Rule of Law

The Bohol Tribune
4 years ago

Rule of Law

The Bohol Tribune
11 months ago
Exit mobile version