Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Magsugod karong buwan sa Septembre ang paghatag ug mga bansaybansay sa Provincial Veterinary (PVet) Office ngadto sa mga nagpanegosyo ug butakalan, aron matanyag na ang programa sa pagpamaayo sa liwat sa mga baboy dinhi sa Bohol.
Gibutyag ni Dr Stella Marie Lapiz, kinsa maoy PVET sa Bohol, nga ang pagbansaybansay sa mga boar operators lain nga pamaagi aron mapataas ang kalidad sa mga native nga baboy aron modagko ug motimbang ug mas bug-at, nga moepekto s akita sa mga magbabaoyan.
Gitaho ni Dr. Lapiz, kinsa usa usab ka giila nga beterinaryo, nga nakaangkon ang Bohol sa Swine Genetic Material Processing Facility, dili pa lamang dugay.
Ang nahisgutan nga facility, makatigum sa mga semilya sa mga piskay nga klase sa baboy, tipigan kin isa labopratoryo sa pasilidad ug ipang-apud-apod sa mga bout magpaserbisyo sa butakal alang sa ilang mga anay.
Matud ni Dr. Lapiz, ilaha na nga gipadayag sa ilang buhatan ngadto sa mga nagserbisyo pinaagi sa buhi nga butakal nga mas hasol ug mas bug-at dalhon ang butakal ngadto sa mga kabalayan nga adunay anay, kung itandi sa dalhon nga semilya lamang.
Ang pamaagi sa pagpang-apod-apod sa semilya sa taas nga liwat sa baboy gitawag ug artificial insemination.
Dinhi, imbis ang buhi nga butakal ang dalhon, semilya lamang nga gisulod sa vial ug maoy itupok sa anay aron maburos.
Ang pagpamaayo sa liwat sa mga baboy sa Bohol usa sa mga lakang sa pagpalig-on sa lokal nga industriya sa baboyan, ilabi na sa bintaha nga nasinati sa Bohol sa panahon nga ang ubang lugar sa nasud na igo sa African Swine Fever.
Dili momenus sa 3,000 ka baboy ang ipagawas sa Bohol aron itabang sa kakuwang sa suplay sa ubang lalawigan nga nahutdan ug baboy tungod sa sakit.
Ang pagpanghimo sa artificial insemination sa mga baboy dinhi, maoy usa ka paagi nga ang mga naay gagmay nga baboyan makaapil sa ginansya sa nagmahal nga karne, ilabi na sa gawas sa lalawigan sa Bohol.
