by Dave S. Albarado

Incumbent Gov. Arthur Yap and his running mate Incumbent Vice Gov. Rene Relampagos invaded the 2nd district towns of Talibon, San Miguel and Dagohoy on Friday, Mar. 25, 2022, to kick off their campaign for reelection in this coming May polls.

The 2nd district is the baliwick of Yap’s chief contender in the gubernatorial race, Rep. Erico Aristotle Aumentado.

The 45-day campaign period for local candidates officially started on March 25, 2022 and will last until May 7, 2022, or two days before the Election Day.

The entire provincial slate of Pundok Padayon Bol-anon joined Yap and Relampagos, including those coming from the first and third districts of Bohol.

First district Rep. Edgar Chatto also joined Yap and Relampagos in Talibon.

Reports say that Yap and Relampagos were  overwhelmed by the outpouring of support of the Boholanos in their reelection bid.

It was reported that thousands of people flocked to show their support to Yap and Relampagos.

In his campaign speech, Yap emphasized that the supporters of Pundok Padayon Bol-anon are known to avoid trouble.

Yap reinforced the values of the group by saying: “Dili batasan nato nga [ang] mga dumadapig sa Pundok Padayon Bol-anon ang mangaway, manaut ug magbugal-bugal sa atong mga kaatbang.”

Yap added, “Gipili ko ninyo isip gobernador aron motrabaho, mohatag ug serbisyo, mopahiluna sa mga maayong programa ug proyekto nga makatabang sa tanang katawhan ug mo-amping ug manalipod kaninyong tanan. Wala ko nahimong gobernador aron mangaway sa atong kaatbang, dili na maoy akong gipanumpaan.”

The governor further said, “Busa, sulod sa tulo ka tuig, nagfocus ra ta sa pagserbisyo. Tungod niana, daghan sa atong mga kaigsuonang Bol-anon ang nakatagamtam sa tinud-anay nga serbisyo, nakatagamtam sa liderato nga nagpangga ug nagmahal sa pamilyang Bol-anon.”

For his part, Relampagos shared that with the untimely demise of former governor David Tirol, there are only 3 living Governors of Bohol from the past and the present years. 

Relampagos is referring to Chatto, who is now the 1st District Congressman, Yap and himself. Relampagos served as governor of Bohol from 1995-2001.

Relampagos said, “Sa tulo ka nagpabiling buhi nga mga gobernador sa Bohol, kaming tulo nagkahiusa ubos sa usa ka pundok. Ug kami ni kanhi Gobernador Edgar Chatto, hugtanon nga nagsuporta sa liderato ug kandidatura ni Art Yap sa iyang pagpasubli isip gobernador sa Bohol.”

Relampagos added, “Hipno na ang atong panglantaw para sa lalawigan sa Bohol kung diin napanday kining maong panglantaw sa panahon nga si Relampagos pa ang inyong gobernador ug si Chatto maoy atong bise gobernador.”

The vice governor referred to the vision statement of the Province of Bohol which was crafted during his incumbency as governor of Bohol.

Relampagos bared, “Malampuson natong napalig-on ang ekonomiya sa turismo. Panahon na karon nga ato na usab hatagan ug dakong importansya ang usa ka panglantaw sa kaugmaran nga apil sa atong vision statement, mao ang pagpaugmad sa natad sa agrikultura aron masiguro nato nga adunay bastanteng pagkaon ang atong katawhan.”

The vice governor further said, “Tungod niana, nanginahanglan ta ug gobernador nga hanas ug kaantigo sa agrikultura. Mao nga, atong gisuportahan si Gobernador Art Yap tungod kay siya lamang ang adunay igong kasinatian nga makatabang kanato aron magmalampuson kita sa atong mga panglantaw sa kaugmaran sa atong lalawigan.”

MAYOR GARCIA: GUV WAS WITH US WHEN WE NEEDED HIM THE MOST

Mayor Janette Aurestila-Garcia of Talibon told her constituents of the times when she turned to the provincial leadership for help and guidance.

Mayor Garcia quipped, “Nganong mobiya man ta sa pagsuporta sa atong amahan [sa lalawigan sa Bohol] kinsa nagpaka-amahan gayud sa atong lungsod sa panahon nga ato siyang gikinahanglan?”

Mayor Garcia added, “Sa panahon sa [Coronavirus disease] COVID-19, sa dihang nisaka ang kaso sa atong lungsod, bisan pa ug wala ko mangayo ug tabang ni Governor Art Yap, siya mismo ang nitawag nako ug ni-offer sa iyang tabang aron makalingkawas ta sa pagsaka sa kaso sa COVID-19.”

Additionally, Garcia bared, “Sa panahon sa bagyo, ang labing una nga nakapaabot ug tabang sa atong katawhan ug nakapangamusta nato, walay lain kun dili si Gov. Art Yap.”

Garcia further said, “Sa administrasyon ni Gov. Yap ug Vice Gov. Relampagos, nakatagamtam gyud ang Talibon sa mga kaayohan nga ilang gidala ug gihatag sa atong lungsod. Daghan ang natabangan sa ilang programa sa pagpaugmad sa agrikultura, patubig ug dinagko nga mga proyekto sa imprastraktura ang ilang gibubo para sa Talibon. Busa kitang tanan sa lungsod sa Talibon, dili gyud ta magmakuli sa atong suporta ug tabang aron atong ibalik si Gov. Art Yap ug Vice Gov. Rene Relampagos sa Kapitolyo karong Mayo.”

MENDEZ: YAP DOES NOT PLAY POLITICS

Atty. Virgilio Mendez, the former National Bureau of Investigation (NBI) director and incumbent mayor of San Miguel town testified in front of his constituents about how Yap treated him after the election despite the former belonging to another political group in the past.

Mayor Mendez bared, “Nibisita si Gov. Yap nako, na-atol pud nga dihay tapok sa mga kapitan. Nakahibawo man gyud tang tanan nga wala ko mosuporta niya last 2019 election. Apan bisan paman niana, wala ko makafeel ug gap, wala koy nabati nga kasuko o kaha pagdumot gikan niya.”

Mendez added, “Sa pagkatinuod, dihang nisumbong ko niya uban sa mga kapitan nga wala nami ikapalit ug krudo para sa atong [pagpa] improve sa mga kalsada sa atong lungsod, nangutana dayon siya nako ug pila. Diha-diha dayon, gipangayo-an rako niya ug gamay nga papel aron suwatan. Gani, ang akong gihatag, putos ra sa sigarilyo ug wako masayop. Diha siya’y gi-note para sa iyang staff. Wala ko magtuo nga hatagan mi niya ug dakong pundo para niadto. Pila ka semana ang hinglabay gikan sa iyang pagnote, nigawas dayon ang cheke ug natabangan nato ang mga kalsada nga mapa-improve dinhi sa atong lungsod.”

Mendez further added, “Sukad niadto, naka-ingon ko nga mao ni klarong moserbisyo sa katawhan. Walay sagol sa politika. Walay pagdumot. Walay kasuko. Basta kaayohan sa katawhan, suportado gyud niya.”

Mendez is the second nominee of the Ako Bisdak Partylist in the upcoming election.

POLITICAL BATTLE LINES ARE DRAWN

A day before the official campaign season started, the incumbent mayors of Bohol under the group of Aumentado invited the Bohol Tribune for a press conference at the JJ’s Seafood House.

They launched the “Crusada Alang sa Limpyong Pang Gobierno para sa mga Bol-anon” on Mar. 24, 2022.

According to the press kit given to the media, it was stated there: “Boholanos have suffered from the lack of good governance and empathy.”

The Bohol Tribune reached out to Kevin Damalerio, an Executive Assistant to Gov. Yap for his comments on the matter.

Damalerio said, “While it is true that some Boholanos have suffered from the lack of good governance, I believe they are referring mostly to the people of 2nd District of Bohol. Evidently, Congressman Aris Aumentado lacks management and governance skills which resulted to poor service delivery.”

Damalerio added, “Tan-awa ra gud ng sitwasyon sa Segundo Distrito. Sa pila ka tuig nilang pagpangalagad, hangtod karon, wala gyud niya matabangi nga mapa-usbaw ang panginabuhi-an sa katawhan didtong dapita. Mas gi-una niya ang pagpatukod ug mga 1/4 and 1/8 nga covered courts nga puros walay pulos. Ngano kaha? Di kaha tungod kay naay baynte porsiento ana? Nangutana lang ta.”

Damalerio further said, “Naluoy baya ko sa ilang mga mayor. Mao intawn ang ilang gipa front sa pagpangdaut sa administrasyon sa panahon nga ilang gihimo kadtong maong tigum sa pipila lang ka mga mayores. Ingon ana na ba sila ka desperado? Tungod kini kay naglisod man intawn sila [sa ilang kandidatora] ug klarong pildihonon.”

Damalerio quipped, “Kinsa man pud ning mga mayor nga naningog? Sigurado ba lagi ta nga maayo pud ni sila sa ilang pagdumala?”

Moreover, Damalerio responded to some of the statements of the mayors present in that presscon by saying: “Ang Mayor sa Loboc, nangugat intawn sa iyang mga alegasyon, pero wala siya manamin nga mismo iyang lungsod grabe pud ang mismanagement. Sakto ba diay ang pagka manage sa lungsod kun ikaw mismo ang nagtugot nga mangawat ug mga quarry materials? Illegal man gyud to kay wala may permit. Unya, good governance na?”

Damalerio added, “Naay pu’y mayor sa Buenavista, moingon pud ug salbahis daw ang probinsya. Unsa may nakasalbahis? Kung maghisgot ta ug salbahis, dili diay salbahis kadtong mopa-ambush sa imung kaatbang? Di ba sa Atty. Rico Cabarrubias, ang nidagan ug mayor sa Buenavista last 2019 election gi-ambush intawn nga maoy rason nga namatay iyang driver? Kinsa may kaatbang ni Atty. Rico niadtong higayona? Unya good governance na?”

Damalerio further said, “Some mayors are accusing the Provincial Government nga namulitika kay wala kuno gi-agi nila [ug sa ilang buhatan] ang ayuda ug ubang programa sa kapitolyo. Nganong ganahan man pud mo nga anha mo-agi ninyo [ang maong mga ayuda ug programa]? Aron ang inyong mga supporters ray makapahimulos? Luoya pud kuno tong dili ninyo kaalyado? Unya, tungod niini, kinsa man hinuon ang namulitika anang hitabo-a: ang kapitolyo nga ang tumong mao ang pagpaabot sa mga ayuda ug mga programa sa katawhan nga walay color sa pulitika ang tan-awon, or KAMO nga gusto ninyo nga kamoy magcontrol tanan aron ang inyoha rang mga tawo ang matabangan ug yam-iran lang ang dili ninyo kaalyado?”

Damalerio finally said, “You cannot alter the fact that 30 incumbent Mayors are supporting Governor Art Yap and Vice-Governor Rene Relampagos. Only 18 Mayors are with your group. Yet, there were only 13 who attended the press conference. Asa man ang uban? Atangi ang akong tubag kaninyo inig bisita namo sa inyong mga lungsod. Mura man ning mga tawhana ug batang gamay. Cry-Cry-Baby man kaayo.”