BOHOL WATER NAKATUMAN SA NWRB REQUIREMENTS

PAGPASAKA SA TARIPA

Ang buhatan sa Bohol Water Utilities, Inc. (Bohol
Water) nagpahibaw nga sila nakatuman sa tanang
NWRB requirements aron sila mupasaka sa taripa
sa balayranan sa tubig.

Kung ang usa ka pribado nga kompanya sama sa
Bohol Water mo file ug Application for Increase
of Water Rates, kinahanglan adto kini nila iduso
sa buhatan sa National Water Resources Board
(NWRB) sa Quezon City.

Adunay talaan (record/checklist) sa mga
dokumento nga ilakip sa application form ug
kining maong mga dokumento kinahanglang
isumiter ngadto sa NWRB. Dugang pa, kining
application form nga nahisgutan sa unahan,
kinahanglan nga “duly signed and notarized”.

Pag-abot sa mga dokumento didto sa buhatan sa
NWRB, dili pa kini dawaton sa maong buhatan kay
aduna pa’y pagahimoon nga “evaluation” sa mga
dokumento aron masuta kung ang naasoy nga
mga document ug mga “attachments” kumpleto
ba ug complied with ba ang tanang gikinahanglan.

Paghuman sa evaluation, kung mamatud-an nga
kumpleto ang mga dokumento ug complied with
ang mga gikinahanglan, mahimo na kini nga e-file
uban sa pagbayad sa filing fee.

Job order, casual self-employed
nga sakop sa SSS, may EC na

Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Mahimo na nga makakuha ug employees
compensation (EC) ang kadtong mga sakop sa
Social Security System (SSS) nga self-employed.
Kini maoy kasayuran nga gipaambit ni SSS Vice
President for the Visayas Atty. Alberto Montalbo,
didto sa hamubo nga press conference human
ipahigayon ang Run After Contribution Evaders
(RACE) nga operation sa miaging semana.
Kini usab bisan kog daghan pang local
government units nga nagtinir ug mga casual ug
kontratuwal workers nga wala intawon maapil sa
Government Service Insurance System (GSIS) ug
wala usab ipailawom sa SSS, bisan pa man sa
gilagda sa balaod.
Wala may employer-employee relationship ang
mga casual ug contractual job order workers, dili
sila mahimo nga isulod sa GSIS, apan pinaagi sa
pagka self-employed, mahimo silang magpasakop
sa SSS, kana kon mopirma ang LGU nga maoy
mahimong katimbang sa SSS sa ilang Kaltas
Collect program.

Niini, ang LGU na, kinsa mao usab ang
nagpahiluna sa pagkaltas sa mga deductions sa
suholan sa mga empleyado, mao na usab ang
magpahiluna sa tampohan sa empleyado alang sa
iyang pagka asakop isip self employed subay sa
SSS MOA sa LGUS.
Ang usa ka self-employed worker, kadtong
trabahante nga nahilambigit sa patigayun,
negosyo o trabaho, nga walay relasyon sa iyang
employer o walay employer, mikita ug labing
menos P2,000 matag buwan sa iyang trabaho, ug
kinahanglan nga wala pa mag 60 anyos sa labing
una niya nga hulog sa binuwang hulogan nga may
initial coverage.
NIini, matag piso nga hulog sa nahisakop na nga
casual, o job order nga empleyado, may makuha
siya nga benepisyo sa higayon nga iyang
gikinahanglan.
Once a member, always a member, pasabut usab
ni Engr Alieta Basusbas, kabahin sa kwarta nga
ikahulog sa empleyado nga dili regular.
Ug kay masakop na sa SSS, otomatik na usab
siya nga makadawat sa benepisyo sa Employees
Compensation Corporation (ECC).
Sa EC Program, ang usa ka self-employed nga
sakop sa SSS makadawat usab ug benepisyo

sama sa pagkawala nay pangita, medical benefits,
carer’s allowance, rehabilitation services, sa
higayun nga masakit o makabagat ug aksidente
basta kay nahilambigit sa paghimo sa trabaho.
Mahimo nga sa pagpa-ingon sa trabaho, sulod sa
trabaho-an o pagpauli gikan sa trabaho,
nakabagat ug aksidente, ang nahisakop nga job
order o casual nga trabahante, makakuha nag
benepisyo nga lahi pa usab sa benepisyo nga
makuha sa SSS kon makahatag na kini sa
binuwang hulogan.

JOB ORDER, MAY HINABANG NA USAB. Basta
mahisakop lang sa SSS isip self-employed, kon
madisgrasya paingon sa trabaho, masakit o
maaksidente sa trabaho, may EC na nga madawat
sa matag P10 nga binuwang hulogan, matud ni
Engr. Alieta Basubas, kinsa nakig-atubang sa
media uban ni SSS Visayas Vice president Atty.
Alberto Montalbo. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)

Catigbian nangandam sa
ika 18 ‘Katigbawan Fest’
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Lain na usab nga haon ang gi-andam sa Catigbian
alang sa ika 18 nga Katigbawan Festival aron
paghandum sa ika 74 nga kasaulogan sa
pagkalungsod sa Catigbian, Hunyo 11-17.
Dala sa tema nga “Pag-ugmad sa Kultura ug
Turismo sa Catigbian alang sa Kauswagan,” ang
usa ka semanang kalihukan buksan sa
Katigbawan Mountainview Fun-Run, Hunyo 11 sa
alas 2:45 sa kaadlawon alang sa 21 kilometros,
alas 4:30 alang sa 10 kilometros ug alas 5:00 sa 5
kilometros nga lumba.
Alas 5:00 sa sayong buntag ang opening program
samtang gipaabut nga mahatag ug mensahe si
Gob Erico Aristotle Aumentado, Kongresista Edgar
Chatto sa dili pa himoon ang pagdeklara sa grand
nga pagbukas sa Katigbawan, pinaagi ni mayor
Elizabeth Mandin Pace.
Ug samtang kamolo ang mga runners sa ilang
ginukdanay, himoon ang Zumba Marathon uban
sa mga Zumba instructors ug mahiligon sa sayaw
sa alas 5:30.

Sa mga alas 7:00 sa buntag, mahitabo na ang
awarding sa mga mingdaug sa lumba sa dagan
Buksan usab didto nianang adlawa ang Food
Bazaar ug Tabo sa Katigbawan nga magtimaan sa
pagbukas usab sa Katigbawan Festival.
Ang Food Bazaar bukas hangtud na sa Hunyo 18.
Ug samtang nangabut na ang mga runners human
sa makaluya nga lumba, molahus ang tanan
ngadto sa kanhi Dagook Adventure Tour
Experience, ang tourism park sa lungsod diin
himoon nag pagpananum sa mga kahoy nga may
bunga nga prutas ug mga lagutmon.
Sa pagkagabii nga tanan, sa alas 7:00,
magkatapok na usab sa kasaulogan sa live
performance sa Next Project Band, tanyag sa
Catigbian Business Night.
Sa Hunyo 12, alas 7:45 magsugod ang kalihukan
pinaagi sa pagpataas sa bandila sa adlaw sa
kagawasan.
Himoon usab ang paghalad sa mga pungpong sa
buwak ug hamubong programa nga may mga
presentations.
Inig ka gabii sa Lunes, lain na usab nga live
performance ang mahitabo sa tanyag ni
Congressman Edgar Chatto.

Inig ka Hunyo 13, didto sa Municipal Function Hall
himoon ang Sexual Orientation, Gender Identity
and Expression Seminar, samtang bukas gihapon
ang Food Bazaar ug Tabo, mahitabo sa alas 7:30
ang Bohol North Western College Cultural Night.
Sa pagka Hunyo 14, adlaw nga Miyerkoles, sa
alas 7:30 sa buntag, mo-take-over sa kadalanan
sa lungsod ang mga bading, tomboy, ug mga
supporter alang sa Pride Parade.
Ruta sa parade mao ang Katigbawan Auction
Market paingon sa Catigbian Central Elem School
ngadto na sa Catigbian Sports ug Cultural center
alang sa programa.
Didto tunolan sa award ang Top 5 Best in Parade
Costume.
Sa Hunyo 15, mahitabo usab ang Awarding of
Certificates ug Tokens ngadto sa mga tighukom,
nga maog mo-ila sa Best Community garden, Best
LHBP Partners, Barangay with Highest Production
of Municipal Livestock Dispersal ug ang Young
Farmer of the Year 2023.
Sa alas 11:00 buksan ang Agro Industrial Fair sa
lungsod pinaagi sa paggunting sa lasos Agi ug
pagpadaghan pagbalik sa halos mapapas nga nga
handumanan sa gigikanan sa lungsod, may

pagpananum sa Katigbi sa ala 1:00, didto sa
Demo Farm sa lungsod.
DepED night sa alas 7:30 ug may live band na
usab alang niini.
Sa Hunyo 15, magsugod ang adlaw sa kasadaya
sa parada sa mga kabaw, diin mga kabaw nga
sinenaan, adornohan ug pagwapahan ang
mabanos ug angkon sa kadalanan alang sa
paghandum usab sa Adlaw sa mga Mag-uuma.
Mahitabo usab ang Veterinary Clinic ug Farm
Immersion nianang adlawa.
Inig ka gabii, Pandemix Band na usab ang
mahatag ug kalingawan, hatud sa Petron Gasoline
Station sa ilang gabi isa Katigbawan.
Inig ka Hunyo 16, mahitabo ang Tennis
Tournament sa adlaw samtang ang SK maoy
miangkon sa kalingawan sa gabii, diin ang Inun-
onan Band ug BOKAG maoy mopasundayag.
Sa Hunyo 17, adlaw nga Sabado, alas 8:30 ang
Misa Pasalamat sundan dayun sa Foundation Day
program sa alas 9:30 sa buntag.
Pagka alas 10:00, himoon ang State of the
Municipality Address ni Mayor Elizabeth Mandin-

Pace, sundan usab sa mensahe ni Kong Edgar
Chatto.
Himoon usab dinhi ang awarding Ceremonies sa
Search for Outstanding VAWC Desk.
Taposon kin isa Solidarity message ni Gob Erico
Aristotle Aumentado ug closing remarks ni Bise
Mayor Esteban Angilan.
Mainudto dayon ang tanan samtang mangandam
sa labing dakung hugyaw sa StreetDancing ug
Showdown sa Katigbawan inig ka ala una sa palis.
Kadtong mag nahimilin pang kusog, mahimong
mowadwad na usab sa pagkagabii alang sa LGU
Night diinlive gihapon ang kalingawan: ang
Comparza sa Candumayao, maoy sa tanan
mopasayaw.

Comelec nipagawas ug mga lagda sa gun
ban alang sa 2023 Barangay, SK elections
Sinulat ni Elvira Bongosia
Nipagawas ang Commission on Elections
(Comelec) niadtong Miyerkules, Hunyo 7 sa mga
lagda ug regulasyon alang sa gun ban period atol
sa 2023 Barangay ug Sangguniang Elections
(BSKE).
Ang gun ban period gitakdang magsugod sa
Agosto 28 hangtod Nobyembre 29, dungan sa
election period atol sa BSKE.
Ubos sa Comelec Resolution No. 10918, ang
Committee on the Ban on Firearms and Security
Concerns, pinangulohan ni Commissioner Aimee
Ferolino isip Chairperson, maoy gitahasan sa pag-
isyu ug Certificates of Authority (CA) niadtong
exempted sa gun ban.
Gawas kun gitugotan sa poll body pinaagi sa usa
ka CA, ang mosunod nga mga buhat gidili sa
panahon sa eleksyon:
Una na niini ang pagdala o pag-transport ug mga
armas ug uban pang makamatay nga hinagiban
gawas sa pinuy-anan o dapit sa negosyo, ug sa
tanang publikong dapit;

Sa pag-empleyo, pagpahimulos, o pag-apil sa mga
serbisyo sa mga security personnel ug
bodyguards; ug ang pagdala o paghatod sa mga
armas ug mga eksplosibo, lakip ang mga piyesa
niini, mga bala, ug/o mga sangkap.
Matud pa sa Comelec, kining mga pagdili
gikonsiderar nga election offenses nga adunay
silot nga pagkabilanggo nga dili moubos sa usa ka
tuig apan dili molapas sa
unom ka tuig nga walay probation, permanenteng
disqualification sa paghupot sa katungdanan sa
publiko, ug paghikaw sa katungod sa pagboto.
Kun ang malapason usa ka langyaw, sila
masentensyahan sa deportasyon pagkahuman sa
pagserbisyo sa katumbas nga termino sa
bilanggoan.
Samtang ang Committee on the Ban on Firearms
and Security Concerns nagsugod na sa sayo nga
pag-file sa mga aplikasyon alang sa pag-isyu sa
mga CA alang sa gun ban exemption niadtong
Hunyo 5, 2023 hangtod Nobyembre 15, 2023.

Kalendaryo sa mga kalihokan alang sa 2023
Barangay ug Sangguniang Kabataan Elections
subay sa Resolution No. 10902 nga giproklamar
niadtong Marso 22, 2023. (Hulagway gikan sa
Comelec)