PAGTUKIB
Ni: Jes B. Tirol
Lubadlúbad 20, 2023

Mga Ludpong sa “Sakit” ug “Ul-ól”
(Terms for Pain and Ache)

Pasiuná
Ang Ininglis ug Sinugboánon adunay managláhì nga pamaági sa paggamit sa mga
pulong alang sa “Sakit (Pain)” ug sa “Ul-ol (ache)”.
Matod pa sa Ininglis, ang ache mao ang ngúlngol nga panimati (dull sensation) nga
bation sa láwas. Apan sa Ininglis gigamit usab ang ache sa kahidlaw (yearning) sa tawo nga
walâ buhata sa Binisayâ nga paggamit sama sa “heart ache” nga walâ magtumbok sa kasakit
kun dili nagtumbok sa kaguol.
Matod pa sa Ininglis usab, ang pain mao ang dili alingáya (unpleasant) panimáti sa
lawas nga motumaw gikan sa mga samad ug sa mga nabáli nga bukóg sa lawas. Busà mag-
amping gayod kita paggamit sa mga pulong “sakit” ug “úl-ol” aron makatuód kita sa buót
ipasabot sa Ininglis ug sa Sinugboanón.
Mga Lugpong

  1. backache (pain in one’s back) – pamáol sa likod, sakit sa likod
  2. bellyache (pain in the stomach) – suól, suól sa tiyán, sakit sa tiyán
  3. headache – labád, labád sa úlo, didipón
  4. heartache¹ (sad) – bákhò sa kasingkasing
  5. heartache 2 (sorrow) – kaguól, kasubó, basúni sa kasingkasing
  6. pain (burning pain) – hápdos
  7. pain (cramp pain) – pangiwi. Syn. bikog, hímbig
  8. pain (due to sickness) – guunggúong
  9. pain (excruciating pain; throbbing pain) – ngúlngol
  10. pain (festering pain) – áb-áb
  11. pain (gas pain in muscles) – panuhót, dampilay
  12. pain (gas pain in stomach) – bútdan
  13. pain (gnawing pain) – ngútngot, ungaóg
  14. pain (head pain; headache) – labád
  15. pain (head pain; migraine) – hingáw
  16. pain (highest pain at childbirth) – saól
  17. pain (in the abdomen or intestine) – bágkat
  18. pain (in the throat) – bingwit
  19. pain (inflammation in the joints) – habúyhabóy, atritis (Eng.), reyúma (Sp.)
  20. pain (informal or jocular expression) – yayay
  21. pain (labor pain in childbirth) – batî
  22. pain (lingering pain) – súlà
  23. pain (muscle pain due to beating) – kibál
  24. pain (muscle pain due to exertion) – pamáol, páol
  25. pain (node pain) – pámlog, pámog
  26. pain (pain in nose and sinus due to colds)-pislangô, pisukót
  27. pain (painful menstruation; dysmenorrhea) – bulósan
  28. pain (painful urination) – balaót. Syn. bús-aw
  29. pain (penetrating pain) – úl-ol, uów, aláhaw, kanaykánay
  30. pain (pulsating pain in boils or wounds) – nguyàngóyà
  31. pain (recurring pain) – suol
  32. pain (relief of pain) – huwás, hupáy, tampúwa. Syn. táng-on
  33. pain (sharp pain along the nerve) – neyuralhiya
  34. pain (smarting pain) – angáag
  35. pain (stomach pain due to hunger) – kutóy, hayaháyà, hiláb
  36. pain (unpleasant sensation; pain) – sakit, kasakit, uów, úl-ol
  37. stomach ache (pain in the stomach) – sakít sa tiyán, suól sa tiyán, siról
  38. toothache-sakít sa ngípon