Batuan Mayor Antonino Jumawid (seated, 2nd from left, holding the microphone) announced in a gathering on April 8, 2024 the following: (While Batuananons are united in protecting and preserving the Chocolate Hills) “Batuananons bat for the revision of the arbitrary law declaring the entire town under the protected area of the Chocolate Hills. Samtang nagkahiusa nga angay panalipdan ug e preserbar ang mga ‘Chocolate Hills’, nagkahiusa usab ang mga Batuananon nga usabon gayud ang balaod nga nag nagdeklarar ug nagpailawom sa tibook lungsod nga sakop sa protected area. Sobra sa usa ka gatos ka mga lider sa barangay, patigayon, kagamhanang lokal ug pribadong sector sa Batuan ang naghiusa nga hangyoon ang 3 ka congresista, mga senador ug lideres sa probinsya nga ang mga hills/bungtod lamang, ug 20 ka metros gikan niini, ang e declarar nga protected area ug lainon ang mga patag ug mga barangay nga wala maapil sa 1,776 ka mga hills.” The announcement was done during the meeting held on April 8, 2024 at the People’s Hall of Batuan, Bohol simultaneous with the meeting of the Municipal Peace and Order Council (MPOC) also led by Mayor Dodo Jumawid and Vice Mayor Zing Bulalaque. The following also attended the meeting: DENR PENRO Bohol Ariel Rica (extreme left) and CENRO Lynlyn Racho. The announcement also said, “Dugang kini sa gihimo nga petisyon sa matag bobong (households): 1) Nagpadayag ang mga Batuananon nga dili makatarunganon ang pagdeclarar sa tibook lungsod nga protected area; nga dili makatarunganon nga iapil ang mga pribadong yuta ug mga barangay nga wala masakop sa 1,776 ka bungtod; ug nga inhustisya ang paghikaw sa katawhan sa ilang pribadong yuta. Matod ni PENRO Rica, 1927 pa na declare na nga Alienable and Disposable (A&D) ang 97.5% sa Chocolate Hills. Misaad si PENRO Rica nga ipaabot sa taas ang sentimyento sa mga taga Batuan; 2) Nakugang ang mga Batuananon sa balita nga tibook lungsod naapil sa protected area nga walay gihimong consultation. Naghimo ug petition ang mga katawhan ngadto sa mga Senadores ug sa 3 ka congresista nga amendahon ang balaod. Walay negosyo o resort nga nakadaut sa Chocolate Hills nga anaa sa Batuan; 3) Ang MPOC pinaagi sa Mayor ug SB, mohimo sa mga committees nga magfocus nga matuman ang usa ka makatarunganon nga balaod ug polisiya sa Chocolate Hills protected area. Ang mga miembro sa MPOC ug comitiba, personal nga mo lobby sa mga congresista ug opisyales sa probinsya nga madungog ang ilang tingog. Apil sa hangyo sa mga Batuananon nga adunay maayong development plan ug polisiya nga masabtan sa katawhan ug sundon, apilon sa pagbahin ang apektadong lugar sa income sa Chocolate Hills isip hulip sa mga restrictions nga nakaapekto sa mga improvement, ug nga dili hikawan ang mga kaliwatan nga mopuyo ug mabuhi sa ilang nasunod nga kayutaan.” Contributed photo