BAG-O NGA ISKEDYUL SA METER READING IPATUMAN
Sinulat ni Sheryl B. Paga

Ang Bohol Light magpatuman na sa bag-o nga meter reading iskedyul sugod karong Marso 16, 2025. Kini gihimo aron sa pag-align sa Final Power Bill sa Independent Electricity Market Operator of the Philippines (IEMOP) ug pag adopt sa bag-o nga program alang sa Read and Bill.
Kaniadto, ang iskedyul sa reading pinasubay sa matag Zone ug Block samtang sa bag-o, pagahimuon kini matag Barangay basi nining musunod nga mga nakatakda:
Kini nagpasabot nga adunay mga konsumidor nga makasinati ug mubo (19-27 ka adlaw) o taas (32-55 ka adlaw) nga billing cycle sulod sa bulan sa Marso. Apan, mobalik na kini sa normal nga iskedyul pag-abot sa Abril 2025.
Kon ikaw anaa sa taas nga billing cycle, mahimo kang mobisita sa opisina sa Bohol Light aron masabutan ang mga pamaagi sa pagbayad nga walay surcharge ug dili maapil sa disconnection. Mahimo usab nimo kini bayaran sa hinay-hinay pinaagi sa pagpirma sa Staggered Payment Plan.
Aduna kitay customer hotline ug service associates mga naghatag ug dugang mga kasayuran alang niining bag-ong iskedyul ug mupasabot sa mga konsumidor sa matag barangay.
Alang sa ubang mga pangutana ug kasayuran, mahimo kitang motan-aw sa Bohol Light FB Page, website sa https://www.bohollight.com, o tawag sa 0920-960-2372 o 038-427-2372.
Salamat sa inyong pagsabot ug kooperasyon!
Programa sa pagladlad ug dugang mga linya giplanohan sa BWUI
Sinulat ni Victor L. Tambis

Makita sa hulagway ang proyekto sa BWUI pagladlad ug dugang linya sa Brgy. Taloto ug sa lain nga mga lugar sulod sa service area
Sanglit anaa na sa 95% ang completion sa pagladlad ug dugang linya sa Barangay Taloto ning syudad, ang Bohol Water nagpadayon na sa kalihokan sa pag-implementar sa susamang proyekto sa lain na usab nga lugar sulod sa ilang “service area”.
Lakip sa programa nga gihan-ay sa maong Kompanya mao ang pagladlad ug mga distribution line sa pipila ka dapit ning syudad agi ug pagsanong sa mga sulat-hangyo sa mga hut-ong sa mga konsumidor, ilabi na sa mga dapit nga gialaran sa lain nga provider. Gibanabana nga kon walay kakulian, ang pagladalad ug linya sa maong mga dapit masugdan sa bulan sa Abril ning tuiga ang usa ka dapit ug sugdan usab dayon ang laing lugar human niini.
Sigun sa nahisgutan sa unahan, ang proyekto sa barangay Taloto diin anaa na kini sa talitpus nga makompleto, ang Bohol Water naga awhag sa mga konsumidor, ilabi niadtong adunay plano nga magpakonek sa linya sa maong barangay, nga mo proseso na kini sa ilang aplikasyon. Aron paghatag ug kasayon sa mga konsumidor, ang Bohol Water mipadala ug mga tinugyanan sa opisina sa barangay Taloto matag Myerkules ug Huebes gikan 8:30-11:30AM aron pagdawat sa mga applikasyon ug aron usab sa pag evaluate sa mga dokumento o requirements. Ang konsumidor makonektahan sa tubig sulod sa duha ngadto sa tulo ka adlaw human ma aprobahan ang iyang aplikasyon.
PAG-IBIG Fund may pa raffle sa bag-ong rekrut sa ‘OPO’
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Sa mga regular nga sakop sa Pag-ibig Fund, mahimo na makatabang sa kampanya sa kagamhanan nga madugang sa mga makabanepisyo ang nga trabahante nga wala masakop sa Pag-Ibig: pangrekrut pinaagi sa One Plus One (OPO).
Unya, unsa man makuha niana?
Gawas nga makatabang sa mga trabahante nga makabaton ug kahigayunan nga makatigum ug makakuha’g benepisyong pabalay, mahimo usab nga makadaug sa katunga sa milyon, matud ni Pag-Ibig Fund Bohol Branch manager Elenette Magdalera.
Didto sa Kapihan sa PIA, gipadayag sa Home Development Mutual Fund o mas nailhang Pag-ibig Fund, nga sa us aka membro nga makarekrut ug bag-ong membro, sa matag P200 nga ihatag sa membro isip sinudlan, ug unang tigum sa bag-ong sakop sa Pag-ibig Fund, makakuha siya ug raffle ticket number, nga bolahon sa mga preliminary draws.
Gitarget sa kagamhanan karon ang pagpasakop sa mga trabahante sa Pag-ibig Fund aron sila usab, kahatagan sa kahigayonan nga matabangan sa ilang panginahanglan sa pabalay, dayag ni Pag-ibig Fund Marketing Division Supervisor Leonardo Cirujales, didto gihapon sa Kapihan.
Kasagaran nga mga trabahante sa ilang kaugalingon nga mga panikaysikay, tricycle drivers, self employed workers, online sellers, mga barangay officials ug mga Overseas Filipino Workers nga walay apil sa Pag-ibig, naglaum usab nga mahatagan sa tsansa nga makakuhag tabang sa pabalay.
Kay wala silay pamaagi nga makasulod gawas kon ilang tuyuan ug adto sa buhatan sa Pag-Ibig Fund, karon nga aduna nay online presence ang Pag-Ibig Fund, pwede na ang magparehistro gamit ang tabang sa mga regular nga sakop sa Pag-Ibig Fund.
Ang nakanindot, kay kon modaug sa raffle ang bag-ong napamembro, makadawat usab ang nagrekrut sa susamang premyo, papas ni Magdalera.
Nunot niini, dugang ni Cirujales nga kon mas daghan ang ma rekrut, mas daghan usab ang kahigayunan nga makadaug, kay gani, kon swertehon, mahimong pipila sa mga narekrut ang makadaug ug makuha usab sa nagrekrut ang susamang pili sa gidaug sa bag-ong sakop.
Alang sa dugang mga kasayuran, bisitaha ang website sa Pag-ibig Fund aron makasugod nag pangrekrut ug makadawat na sa mga benepisyo ang mga dili pa sakop.

TINABANGAY. Alang sa mga PAG-IBIG Fund regular savings members, pwede sila makarekrut ug mas daghan aron makatanga sa mga trabahante nga masakop na sa mutual saving fund ug housing assistance, gawas pa, pwede pang makadaug ug hangtud tunga sa milyon, patud sa Pag-ibig Fund. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)
Apil sa responsibilidad Paglikay’s sunog -BFP
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Mikabat na sa 711 ka bombero ug 93 ka firetrucks ang napahiluna sa Bureau of Fire Protection dinhi sa Bohol, apan bisan pa niini, kon dili manginlabut ang katilingban sa pagpugong sa sunog, dili pa kini igo.
Kini maoy pintok nga pahayag ni Fire Inspector Raul Bustaliño, didto sa Kapihan sa PIA nga naghandum sa buwaqn sa Marso isip “Buwan sa Pagpugong sa Sunog.”
Sa pagsagop sa tema nga “Kaligtasan Mo, Kaligtasan Ko,” milaum ang BFP Bohol nga kini magpatin-aw ngadto sa tanan sa inambitan nga responsibilidad sa paglikay sa katalagman nga sayun ra untang mapugngan kon mag amping lamang.
Sa 711 ka bombero ug 93 ka fire trucks, ug sa ideal nga ihap sa usa ka fire truck nga adunay man-power complement nga 7 sa matag 8 ka oras nga duty, daku pa ang kuwang aron makompleto ang kabomberohan sa Bohol.
Gikan sa panahon ni kanhi Presidente Rodrigo DUterte diin gihahiluna ang BFP Modernization, ug inabagan sa kanhi Bol-anon nga Bureau of Fire Protection Chief nga si BFP Louie Puracan, 27 ka firetrucks and napahimutang sa Bohol.
Dugang pa, kasamtangan usab nga nahatagan ang Bohol ug upat ka mga ambulansya, dugang sa Bohol Fire Marshal.
Kini karon anaa napahimutang sa Tagbilaran City, Balilihan, Inabanga ug Clarin, bisan pa nga karong tuiga, nagpahibaw na ang Central Office nga may idownload na usab nga dugang ambulansya ilabi na kay mga mga nurses na usab nga sakop sa BFP dinhi.
Apan bisan pa niini, padayon ang BFP Bohol sa pagpanaguro nga luwas ang mga establisemento ug mga kabalayan sa gikahadlokan nga sunog.
Padayon ang atong fire safety inspeksyon sa mga buildings, pagtuki sa mga plano kon napahimutang ba ang mga panagang sa sunog sama sa fire extinguisher ug fires sprinklers ug alarm systems, kay kini daku ug ikatabang samtang nagpa-ingon pa ang moresponde, dayag ni Bustaliño.
Ug samtang nagpaabut sa pagkakompleto sa manpower complement sa BFP Bohol, gidasig sa fire marshall ang mga komunidad ug kabarangayan nga maghimo sa functional nga Community Fire Auxiliary Group aron may dinalian nga makaresponde sa sunog.
Ang CFAG maoy giisip sa BFP Bohol nga mga force multiplier, ug kay anaa sa mismong lugar, mas nasayud sila sa sitwasyon ug mas makapasabut usab sa mga angay nga buhaton.
Ang CFAG napahimutang na nga usa sa mga punto nga gradohan alang sa pag-angkon sa us aka lugar sa Seal of Good Local Governance.

DILI MAATUL. Sa kadaghan sa mga pwede masunog, dili maatul sa BFP ang pag-bantay niini, apan mas maayo kon magtinabangay ang tanan gikan sa paglikay ngadto sa pagpahimutang sa sistema ug pagpalihok niini kon may angay iresponde, matud ni FSuperintendent Raul Bustaliño. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)
PhilHealth gipalapdan ang coverage sa operasyon sa kasingkasing hangtod sa P1-M
Sinulat ni Elvira Bongosia
Gipalapdan sa Philippine Health Insurance Corporation (PhilHealth) ang Z Benefits Package alang sa open-heart surgeries ug gipaila ang bag-ong heart valve repair ug replacement package, nga nagpausbaw sa pinansyal nga suporta alang sa mga pasyente nga adunay cardiovascular disease.
Sa usa ka news release nga gipagawas niadtong Sabado, ang insurer sa estado nakamatikod nga ang sakit sa cardiovascular (CVD) nagpabilin nga nag-unang hinungdan sa pagkamatay sa nasud.
Sumala sa World Health Organization, mga 32 porsiyento sa mga nangamatay tungod sa CVD.
Aron mapalig-on ang pinansyal nga proteksyon sa mga pasyente sa kasingkasing, gipataas sa PhilHealth ang package rates alang sa Coronary Artery Bypass Graft (CABG), Closure of Ventricular Septal Defect (VSD), ug Total Correction of Tetralogy of Fallot (TOF).
Ang CABG karon nagkantidad gikan sa P660,000 ngadto sa P960,000, gikan sa P550,000; ang VSD gikan sa P498,000 ngadto sa P614,000, gikan sa miaging P250,000; ug ang TOF nagkantidad ug P614,000, gikan sa kaniadtong P320,000.
Gilusad usab sa PhilHealth ang Heart Valve Repair and Replacement Z Benefits Package, nga naglangkob sa P642,000 ngadto sa P 810,000, uban sa cardiac rehabilitation packages nga nagkantidad ug P15,000 alang sa mga hamtong ug P6,500 alang sa mga bata.
Ang mga pasyente nga adunay rheumatic fever o rheumatic heart disease nga gipailalom sa pagtambal mahimo usab nga magpalista sa outpatient benefit package ubos sa PhilHealth Circular 2019-0005.
Ang mga kwalipikadong miyembro ug dependents mahimong maka-avail niini nga walay co-payment kon ma-admit ubos sa ward accommodation sa PhilHealth-contracted facilities sa tibuok nasod.
Subay sa direktiba ni Presidente Ferdinand R. Marcos Jr., ang PhilHealth ug ang Department of Health nagsiguro nga ang mga importanteng serbisyo sa pag-atiman sa panglawas mas daling ma-access sa tanang Pilipino nga adunay 131 ka specialty centers nga natukod sa tibuok nasod sukad sa Disyembre 2023.

Epektibo niadtong Marso 1, 2025, ang PhilHealth makahuluganon nga gipalapdan ang Z Benefits Package alang sa open-heart surgeries ug bag-ong naugmad nga pakete alang sa pag-ayo ug pag-ilis sa balbula sa kasingkasing nga nagpamatuod pag-usab sa pasalig sa social health insurance sa paghatag ug pinansyal nga proteksyon alang sa cardiovascular health. (Hulagway gikan sa PhilHealth)
41 ka LGUs sa Bohol nakapasar sa Good Financial Housekeeping
Sinulat ni Elvira Bongosia
Kap-atan ug usa (41) o 85 porsyento sa mga local government units (LGUs) sa lalawigan sa Bohol ang nakapasar sa Good Financial Housekeeping (GFH) alang sa calendar year (CY) 2024.
Kini nga mga LGUs nagpakita ug maayong performance sa pinansyal nga transparency ug accountability ug nakaangkon ug Unqualified o Qualified Commission on Audit – Audit Opinion.
Niadtong Marso 3, gipagawas sa Department of the Interior and Local Government (DILG) ang listahan sa mga nakapasar pinaagi sa opisyal nga Facebook page niini.
Apil sa listahan mao ang Alburquerque, Alicia, Antequera, Baclayon, Balilihan, Batuan, Bien Unido, Bilar, Calape, Candijay, Carmen, Catigbian, Clarin, Corella, Cortes, Dagohoy, Danao, Dauis, Dimiao, Garcia Hernandez, ug Guindulman.
Nalakip usab ang Inabanga, Lila, Loay, Loboc, Loon, Maribojoc, Panglao, Pilar, Presidente Carlos P. Garcia, Sagbayan, San Isidro, San Miguel, Sevilla, Sierra Bullones, Sikatuna, Trinidad, Tubigon, Ubay, Valencia, ug Tagbilaran City.
Ang 41 ka mga nakapasar nga LGUs mituman sa mga kinahanglanon sa Full Disclosure Policy (FDP), pagsiguro sa tukma sa panahon ug kompleto nga pag-post sa gikinahanglan nga pinansyal nga mga dokumento sa tulo ka dayag nga mga lugar ug sa FDP portal.
Ang GFH usa ka programa nga nag-ila sa mga LGU sa Pilipinas nga nagpraktis sa transparent ug accountable fiscal management nga gidumala sa DILG.
Usa ka bahin sa Seal of Good Local Governance, ang sertipikasyon nag-ila sa mga LGU alang sa ilang pagsunod sa mga sumbanan sa accounting ug auditing.
Ang mga nakapasar angayan alang sa Performance Challenge Fund (PCF) ug mahimo usab nga makadawat ug ubang program windows ug tabang sa pagpalambo sa kapasidad gikan sa DILG.
Sa miaging tuig, 36 ka LGUs sa Bohol, o 76 porsyento sa 47 ka lungsod ug usa ka syudad sa probinsya, ang national passers sa GHF alang sa CY 2023, diin ang Bohol mipasar sa province category, ug ang Tagbilaran alang sa kategoriya sa dakbayan.

Good Financial Housekeeping (GFH) 2024 Passers. Giila sa GFH ang mga local government units (LGUs) nga nagpakita ug maayong performance sa financial transparency ug accountability. Naglakip kini sa pag-angkon ug usa ka Unqualified o Qualified nga COA Audit Opinion ug pagsunod sa mga kinahanglanon sa Full Disclosure Policy (FDP) pinaagi sa pagsiguro sa tukma sa panahon ug kompleto nga pag-post sa gikinahanglan nga pinansyal nga mga dokumento sa tulo ka dayag nga mga dapit ug sa FDP portal. (Hulagway gikan sa DILG/PIA)
Retraining sa mga LTO enforcers gimando human sa viral nga insidente sa Bohol
Sinulat ni Elvira Bongosia
Si Land Transportation Office (LTO) Chief, Assistant Secretary Vigor Mendoza II nimando niadtong Sabado sa pagpahigayon og refresher courses alang sa tanang enforcer sa ahensya sa tibuok nasud nunot sa viral nga insidente sa Bohol.
Sa viral video, nakita ang giingong pag-manhandling sa lima ka LTO enforcers sa usa ka motorista kinsa giingong nakuhaan og kutsilyo atol sa pagpahigayon nila og operasyon sa lungsod sa Panglao niadtong Pebrero 28.
Matud pa ni Mendoza nga ang maong insidente nanawagan og mas lawom ug sistematikong pamaagi aron masiguro nga dili na kini mahitabo sa umaabot.
Gidugang pa niini nga iya nang gimanduan ang hepe ug personnel sa LTO-Law Enforcement Service (LES) sa Central Office sa paghimo og updated version sa protocol nga angay sundon sa pagpatuman sa traffic rules and regulations.
Ang retraining program, matud ni Asec Mendoza, magtutok sa pag-obserbar sa tawhanong katungod ug saktong pamaagi sa pagpatuman sa tanang road safety regulations.
Niadtong Marso 1, gipadala ni Department of Transportation (DOTr) Kalihim Vince Dizon sa lalawigan sa Bohol si DOTr Assistant Secretary Jojo Reyes aron mag-imbestiga sa nahitabo ug gibisita usab niini ang motorista nga na-admit sa hospital human sa insidente sa Panglao.
Sa usa ka press conference sa kaulohan adlaw’ng Lunes, gi-anunsyo sa DOTr nga gitaktak na sa serbisyo ang lima ka mga traffic enforcer sa LTO nga nalambigit sa viral nga insidente.
“I would like to announce on behalf of the DOTr and LTO, we are, effective today, dismissing the law enforcers involved in the incident in Panglao, Bohol. They are hereby dismissed immediately,” matud pa ni Dizon.
“Di po ma-justify sa nakita nating dahas na ipinakita sa ating law enforcers,” dugang pa ni Dizon.
BALAK
NATUKBIL ANG GARBO
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino
Linalang ning kalibutan aduna’y garbo nga gihambin
Sulod sa iyang dughan kini nagalimin
Gi-ampingan nga dili mabahiran ug kasaypanan
Aron bug-os ang pagtahud sa mga katawhan
Garbo sa tawo sama ra sa salamin
Gi-ampingan aron kadungganan magpabilin
Sa higayon nga malamatan ug salaod
Sa kaulawan siya mag-aginod
Ang kinabuhi sa tawo sama sa gapnod
Sa sulog sa kinabuhi siya nagpati-anod
Kon asa ihampas sa mga balod sa dagat
Sa daplin sa baybayon siya mahidangat
Sa matag adlaw nga pakigbugno aron mabuhi
Sa imong gabayan ayaw pamuhi
Labaw sa tanan hugti ang pagsaleg sa KAHITAS-AN
Wala’y lain sa tawo nga iyang kadangpan
Panahon sa kalamidad bisan asa nga dapit
Naghugpong ang tanan sa pagtabang sa mahigpit
Bisan ang labing kabus mitabang ug ayuda
Aron mahumpay ang kahigwa-os sa mga biktima
Aduna’y tawo nga wala magpakabana sa uban
Kon ang iyang silingan unsa ang gidangatan
Sa higayon nga sa MAKAGAGAHUM siya lamdagan
Diha NATUKBIL ANG GARBO sa tawo nga tig-a ug balati-an