Bohol Light nag-awhag sa kostumer
pag claim sa bill deposits
Ang mga kustomer sa Bohol Light Company Inc. (BLCI) nga
walay sipyat sa pagbayad “on time” sa ilang bill sa kuryente ug
walay record sa disconnection sulod sa milabay nga 36 ka
bulan, mahimo na nga mo claim sa refund sa ilang bill deposit.
Ang pag-uli sa Bohol Light sa mga bill desposit ngadto sa ilang
mga kostumer, taud-taud na nga gihimo ug daghan na sa mga
kostumer ang nakadawat na sa ilang refunds subay sa proseso
ug mga giya nga natukod.
Ang bill deposit maoy kantidad nga gibayad sa mga customers
sa power distribution utlity isip garantiya nga sila mobayad
gayud sa serbisyo sa kuryente nga gihatag sa utility, sama sa
Bohol Light.
Ang kantidad nga gideposito base sa gibana-bana nga
konsumo sa usa ka partikular nga kostumer
Sumala sa pamahayag ni Bohol Light General Manager Engr.
Paul Almedilla, adunay tulo ka mga pamaagi nga maka claim
ang kostumer ug refund sa bill deposit. Ang maong pamaagi,
mao kining mosunod:
- Una – kadtong mga kustomer nga walay sipyat sa
pagbayad sa ilang bill sa kuryente on or before due date,
sulod sa tulo ka sunod-sunod nga tuig, may katungod sa
100% refund sa ilang bill deposit. - Samtang kadtong mga kostumer nga dihay pipila ka
buwan nga sipyat pagbayad sa ilang bill sa kuryente pag-
abot sa due date, sulod sa tulo ka tuig, mahimo gihapon
nga mo-qualify alang sa refund pinaagi sa pag-compute
sa average bill sa milabay nga 12 ka buwan. Kung ang
average bill mas ubos kaysa bill deposit, ang sobra nga
kantidad sa deposit maoy mahiming i-claim isip refund. - Ang laing paagi mao nga kung ang usa ka kustomer
adunay bill deposit nga mas ubos sa iyang binuwan nga
konsumo sa kuryente. Pananglitan, ang bill deposit
P10,000 apan ang average monthly consumption sa
maong customer anaa sa P12,000, ang deposit mahimong
ma claim sa kondisyon nga ang kustomer walay sipyat sa
iyang pagbayad sa electric bill ug walay record nga
disconnection sa milabay nga 3 ka tuig.
Dugang pa nga pamahayag ni Engr. Almedilla nag-ingon nga
depende lang sa kustomer kung unsay paagi sa iyang pag-
claim sa refund: mahimong derecho nga ihatag ngadto sa
customer pinaagi sa cheke; mahimo usab nga ibayad ang
kantidad sa refund ngadto sa mosunod nga bill sa kuryente.
Ang pag-refund sa bill deposits mandato kini ubos sa Article 7
sa Magna Carta for Residential Electricity Consumers diin
gilatid nga ang usa ka kustomer nga relihiyosong gabayad sa
iyang electric bills “on time” sulod sa milabay nga tulod ka tuig
(o 36 months) ug walay record nga giputlan sa serbisyo sa
kuryente maka-claim ug 100% refund sa deposit.
Kung aduna kitay mga pangutana o clarification kabahin sa
proceso sa Curtomer Bill Deposit Refund, palihog ug tawag
lamang sa atong hotline numbers at (038) 412-3503 / 501-7762
local 101 or 202. Pwede usab kitang mo text ug tawag sa
09318524311, 09637946440.
Alang sa mga emergency cases, palihog ug text ug tawag sa 09223072161.
Ug dili gani padala lang sa mensahe ngadto sa
Bohol Light Company, Inc. official chat box.
SSS maximum funeral benefit
gisakaan na ngadto sa P60K
Sinulat ni Elvira Bongosia
Gisakaan sa Social Security System (SSS) ang maximum
funeral benefit sa mga miyembro niini ug taman sa P60,000.
Sigun pa sa pahibalo sa SSS, gisugdan na niini ang
pagpatuman sa enhanced guidelines alang sa Social Security
(SS) Funeral Benefit Program niadtong Biyernes,
Oktubre 20.
Ubos sa bag-ong lagda, ang mga claimant sa namatay nga
mga miyembro nga adunay 36 o labaw pa nga binuwan nga
kontribusyon makadawat ug lain-laing kantidad gikan sa
P20,000 ngadto sa P60,000 sa SS funeral benefits, depende
sa kantidad sa gibayad nga kontribusyon ug average monthly
salary credit.
Alang sa mga miyembro nga mibayad ug usa o menos sa 36
ka buwan nga kontribusyon hangtod sa buwan sa kamatayon,
makadawat sila ug fixed funeral benefit nga P12,000.
Matud pa sa SSS nga ang dugang nga benepisyo sa
paglubong maglakip sa mga serbisyo sa pag-embalsamar,
serbisyo sa pagbalhin sa lubong ug mga permit, serbisyo sa
paglubong (lakip ang bayad sa simbahan o katumbas niini sa
ubang mga relihiyon), cremation o serbisyo sa paglubong,
pagpalit o pag-abang sa usa ka lungon, pagpalit o pag-abang
sa usa ka lubnganan, sementeryo, memorial lot, o
columbarium, ug memorial o funeral insurance plan.
Ang gasto sa paglubong pinaagi sa pruweba sa pagbayad, i-
refund apan dili kinahanglan nga molapas sa computed funeral
benefit due.
Ang aplikasyon alang sa funeral benefit ihatag sa prescriptive
filing period nga 10 ka
tuig gikan sa bulan sa pagkamatay sa miyembro o pensioner,
“subject to terms and conditions”, nga gitakda sa SSS.
Ang SSS member-claimant kinahanglang mo-file sa ilang
funeral benefit applications
online pinaagi sa ilang account sa www.sss.gov.ph.
Sa laing bahin, ang mga non-member claimant mahimong
mag-file ug aplikasyon sa
bisan asa nga buhatan sa SSS.
Oktubre 31, Nobyembre 3 dili holiday
Sinulat ni Elvira Bongosia
Giklaro ni Executive Secretary Lucas Bersamin niadtong
Huwebes nga dili holiday ang Oktubre 31 ug Nobyembre 3.
“Fake news,” matod ni Bersamin dihang gipangutana kon
holiday ba ang Nobyembre 3.
Naidtong Miyerkules sa gabii, una nang gihimakak ni Bersamin
ang nikatap nga memorandum nga nagkanayon nga
suspendido ang pagtungha sa mga pampublikong tunghaan ug
buhatan sa gobyerno gikan sa alas 12 sa udto sa Oktubre 31.
Kahinumduman nga ang Malakanyang niingon nga wala silay
plano nga ideklarar ang Oktubre 31, 2023 isip non-working
holiday.
Ang Oktubre 30, 2023 lamang ang gideklarar nga non-working
day isip pakighiusa saBarangay ug Sangguniang Kabataan
Elections.
Samtang ang Nobyembre 1 usa ka espesyal nga non-working
day tungod sa All Saints’ Day ug ang Nobyembre 2 usa ka
dugang nga espesyal nga non-working day tungod sa All Souls’
Day.
Bohol mokiling sa makahatag ug
limpyo, barato nga pasuga, tubig
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Mas kilingan sa Bohol ang kadtong mga mamumuhunan ug
kompanya nga mopundo ug mopahimutang dinhi sa Bohol sa
planta sa korente nga dili magsalig sa hugaw nga sugnod,
hinuon ngadto ang pagpihig sa mogamit sa solar, hydro, wind,
ubang alternatibo nga tinubdan sama sa mga hybrid systems
apan dili kadtong mogamit sa uling igsusugnod.
Ang desisyon, napasubay sa sustainable development strategy
sa Bohol nga mas gaan alang sa kalikopana ron maseguro ang
pagtunhay ug paglahutay niini nga may labing dyutay nga
epekto sa kahinguhaan.
Alang kanila, mosugot ang Kagamhanang Probinsyal nga
motanyag ug kapin pa sa 30% nga bahin alang sa
Kagamhanang Probinsyal sa joint venture agreement, o segun
sa unsay mahipno nga kasabutan sama pananglit sa public-
private partnership agreement nga gitugot sa balaod.
Kini basta magkasabut lang nga himoon nga ang kinatibuk-ang
binuwan nga konsumo sa kerente, barato ug sayon rang abton,
saysay sa resolusyon nga giduso ni Bokal Tomas Abapo,
ngadto sa Sangguninag Panlalawigan.
Sa hisgutanan usab sa case of power distribution, kon anina sa
Bohol, dili na sila tugotan nga magdawat sa supply agreements
gikan s amga power generators ug generation companies nga
ang naglingkod, susama ra sa stockholders sa distribution
utility, ug ilabi na niadtong mga power generation companies
nga migamit sa koryente nga gikans a planta nga ang
gisugnod: uling.
Kini nga tanan nahan-ay ubos sa Resolusyon nga dagpadayag
sa prayoridad ug pagpili sa Bohol sa makasupply sa gahum
dagitab ug sa tubig nga gikinahanglan sa mga Bol-anon.
Matud ni BM Abapo, nunot sa Republic Act No. 9513, o ang
Renewable Energy Act of 2008, palisiya na sa nasud ang
pagpadali sa pagpangita ug pag-ugmad sa renewable energy
resources aron makab-ot na sa Bohol ang kaugaingnan nga dili
na magsalig sa lain pang hugaw ug dili makalahutay nga
tinubdan, alang sa pagsagop sa sustainable energy
development strategies pagpakunhod usab sa pagsalig sa
nasud sa fossil fuels.
Usab sa Republic Act No. 9275, o “Philippine Clean Water Act
of 2004,” palisiya usab sa nasud sa pagugmad sa ekonomya
nga uyon sa pagpanalipod, pagpatunhay ug pagpahiuli sa
katubigan subay sa batakan sa malungtaron nga pag-ugmad.
Kini usab nga tanan, maoy gikilingan sa kagamhanan sa
Boholaron makakuhag malungtaron ug barato nga supply sa
tubig ug korente nga makatabang sa katawhan ug may labing
dyutay nga epekto sa kalikopan, matud ni Abapo.
155 MW sa Ubay Solar Corporation
i-endorso sa SP ngadto sa DOE
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Hinayhinay na ug patinuod ang laraw sa Bohol nga
makamugna ug kaugalingon nga tinubdan sa suga nga dagitab,
nga limpyo ug makapaneguro nga makatabang sa pagtigum ug
kasaligang supply sa koryente alang sa nasudnon nga grid.
Kini diha nga gisugyot na sa Sangguninag Panlalawigan (SP)
nga gipangunahan ni Bise Gobernador Victor Dionisio Balite
ang pagtuki ug paghatag ug uyon sa sugyot sa Provincial
Development Council (PDC) pinaagi sa us aka resolusyon niini
nga giduso ngadto sa konseho.
Sa Committee of the Whole sa SP nga nagkatigum sa miaging
semana, gituki nila ang PDC Executive Committee (Execom)
Resolution No. 62 nga nga pahiluna sa pag-endorso ngadto sa
Department of Energy (DOE) ug uban pa nga mga ahensya
nga natungdan, aron makasugod na sa pagpalihok sa mga
buhatonon aron makabarug ang gilaraw nga proyekto ang
Ubay Solar Corporation (USC).
Ang USC nagduso sa 155.833 ka Megawatt (Mw) nga Solar
Power Plant Project nga adto itukod sa barangay Imelda ug
Benliw, sa Ubay.
Kini nga pag-uyon sa SP dala na usab sa pagtuo sa dako
nga potensyal alang sa socio-economic nga mga benepisyo
nga madala sa pag-ugmad ug pagdumala sa gilaraw nga
pasilidad.
Niini, mirekomendar ang SP Committee of the Whole sa
pagpalabang sa usa ka resolution nga mag-endorso sa
proyekto ngadto sa DOE ug uban nga natungdan nga ahensya.
Nunot usab niini, sa nakita nga kabug-aton sa proyekto nga
giduso sa PDC ug gisupirtahan sa Execom Resolutions, ug
tungod sa paglimbasug nga mahiusan na ang tanan nga mga
proyekto sa enerhiya aron magamit sa kinatibuk-an nga
kaayohan sa mas lapad nga komunidad ug sa tibuok lalawigan,
gi-uyonan usab sa Komitiba ang resolusyon nga hatagan si
Gobernador Erico Aristotle Aumentado sa katungod sa
lalawigan sa Bohol nga nga molagda sa mga Memorandum ug
Agreements (MOA), aron makabukas ug Trust Accounts subay
sa pagpatuman sa Energy Regulations No. 1-94 ubos sa
section 5(I) sa R.A. 7638 ubay sa Rule 29(A), sa Section 66 sa
R.A. 9136.
Ang pagtugot sa SP ngadto sa gobernador makapalagda
kaniya sa MOA tali sa USC, Bohol Electric Cooperative I
(Boheco I), Boheco I–Sevilla Mini Hydroelectric Plant, sa SIPC
Island Power Corporation – Bohol Diesel Power Plant (SIPC-
BDPP), Power Barge 104 (SPC-PB 104), Sta. Clara Power
Corporation – Loboc 1 Hydroelectric Plant ug sa Loboc 2
Hydroelectric Plant ug sa mga mosunod nga Power Plant
Projects sa Bohol.
LABING DAKU NGA SOLAR POWER. Human sa Dagohoy
Solar Power nga gidesinyo nga makahatag ug 27MW sa solar
power, gilihok na usab sa PDC ug SP ang pag-endorso sa
155MW nga Ubay Solar Corporation nga dato tukoron sa
Imelda ug Benliw sa Ubay. Kini na ang ikaduha unya nga
planta nga solar nga nia dinhi sa Bohol. (Hulagway gikan sa
PIA-Bohol)
BALAK
ANG LUBI
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino
Ang puno-an’g kahoy sa kinabuhi
Tungod kay daghan’g tawo ang nabuhi
Guisaligan sa kadaghanan’g Pilipino
Kay ang abot sa bunga kasaligan pag-ayo
Ang bunga sa lubi mahimong kopra
Kay kini himo-on’g lana
Lana para sa lamesa ug kusina
O, lana para sa makina
Ang sapal pwede himo-ong pagka-on
Buhaton’g bokayo apil sa pan luto-on
Ang tubig sa lubi himo-on’g suka
Gamiton sa kusina itimpla sa karne ug isda
Ang palwa sa lubi pwede himo-on’g sugnod
Palwa’ng may dahon buhaton’g salirap isalipod
Ang tukog sa lubi himo-on’g silhig
Ang butay ug takong buhaton’g pangkahig
Ang lawas sa lubi himo-on’g kahoy par balay
Gabas-gabason aron mahimo’ng gagmay
Ang bagul sa lubi himo-on’g oling
Ang bunot sa lubi himo-on’ panghaling
Ang tubig sa butong sa uhaw makatagbaw
Lami imnon labi na kon bugnaw
Halos tanan’g tawo sa lubi nanginabuhi
Kini ANG LUBI ang kahoy sa kinabuhi