Gitotukan sa Bohol Water ang Pagpakunhod sa Tubig nga Nausik

Sinulat ni Victor L. Tambis

A group of men working in a hole

Mga kawani sa Bohol Water Utilities, Inc. (BWUI) nga nagahimo, bisan sa panahon sa kagabhi-on, sa dinalian nga pag-ayo sa mainline sa tubig nga adunay nag-leak.

Sa tinguha nga mahatagan ug dakong pagtagad ang pagnihit sa suplay sa tubig dala sa hataas nga kainit sa panahon nga nasinati pagkakaron, gihatagan sa BWUI ug tumang pagtagad nga mapadangat gayud ang tubig ngadto sa mga konsumidor.

Gihimo kini pinaagi sa pagtutok sa programa sa “Non-Revenue Water Rduction (NRWR)” o programa sa pagpakunhod sa tubig nga nausik gikan sa mga linya. 

Kining maong nausik nga tubig nahasakop sa gitawag ug “systems loss”.

Sa paghatag ug kamahinungdanon sa maong programa, ang “systems loss” sa BWUI niadtong bulan sa Abril, 2024 ug sa miaging mga bulan nagpabilin nga anaa sa 14%. 

Gitinguha sa maong kompanya nga mapaubos pa ang “systems loss” aron ang nausik nga tubig makadugang sa pagsuplay ngadto sa mga konsumidor ilabi na sa mga nahimutang sa mga hataas nga lugar nga sagad maapektohan sa El Niño.  

Apan bisan pa sa maong pagkunhod sa usik nga tubig, ang BWUI naningkamot nga mokonhud pa kini ug dugang pinaagi sa paghatag ug kahinungdanon sa programa sa NRWR aron nga ang tubig nga mogawas gikan sa tinubdan ug mosulod sa linya, mahimuslan sa hustong paggamit ug aron usab mahatagan ug pagtagad ang pagnihit niini.

Ug subay sa maong programa, giawhag ang mga konsumidor nga magpakabana pinaagi sa pagtaho ngadto sa buhatan sa BWUI kon ugaling adunay mamatikdan nga nausik nga tubig o leakage aron mahatagan kini ug dinalian nga pagtagad pinaagi sa mga numero sa telepono 412-2154 / 4110210 o sa cell phone no. 0917-720-8672 ug puede usab sa FB page: www.boholwaterutilitiesinc.

Subay sa nasinati sa Bohol Water, ang mga usik nga tubig naggumikan sa mga gabok nga tubo tungod sa kadugayon na niini. Ang lain nga hinungdan mao ang pagtrabaho sa mga kalsada nga nakaapekto sa mga linya sa BWUI.

BRIEFING SA KAMPO DAGOHOY Pagdispatsar sa ebidensya may gilagda nga pamaagi

Sinulat ni Rey Anthony Chiu

May gilagda nga pamaagi sa pagdispatsar sa mga ebidensya, ilabi na sa illegal nga drugas, ug dili lang kini masayon-sayon ug dispatsar nga walay dokumento.

Kini maoy gipasabut sa chief chemist sa Bohol Crime Laboratory Forensic Unit, kinsa maoy natahasan sa pagtipig sa mga ebidensya nga makuha human sa raid ug pagdakop sa usa  ka tawo nga  nagpayuhot o naghupot sa illegal nga drugas.

Taliwala sa naglanog nga pangutana kon unsay mahitabo sa illegal nga drugas nga madakpan, ug ngano nga wala nay makita o mabasa nga taho kon giunsa ang drugas, daghang nangagpas nga basig gibalik rag ladlad sa kadalanan.

Apan, gipasabut ni Police Major Jovani Abregana, ang chief chemist ug maoy tigsusi pinaagi sa laboratory test kon tinuod ba nga illegal nga drugas ang nadakpan, nga dunay gimandu nga pamaagi sa pagtugyan sa ebidensya nga illegal nga drugas, gikan sa pagdakop, ngadto sa pag-imbentaryo, pagtugyan ngadto sa tinugyanan sa crime laboratory ug sa pagseguro nga dili mahilabtan ang ebidensya nga gitugyan.

Si Abregana nga natahasan sa pagkompirmar sa drugas isip tinugyanan sa Bohol Police Crime Laboratory nga, lahi kaniadto nga ang drugas nga napresentar na sa korte isip ebidenysa pwede ra nga ibubo sa kasilyas, karon, may nalista na nga mga pamaagi niini.

Matud ni Abregana, ang chief chemist sa Forensic Unit sa Bohol Crime Laboratory, sila ang tipiganan sa mga ebidensya sa dili pa kini iduso ngadto sa korte alang sa pagpresentar niini pagpalig-on sa kaso batok sa nakasala, ug sa pagpasunog niini sa dayun aron dili na magamit sa korte.

Gani, gimandu usab nga sa daghang bulto sa drugas nga madakpan, magkuha lamang ug dyutay nga sample isip ebidensya ug itugyan na ang drugas sa Philippine Drug Enforcement unit (PDEA) kinsa maoy mosunog niini, sinaksihan sa pulis nga nakadakop, sa crime lab ug sa media.

Ug kay gimandu sa balaod nga sa PNP Crime Lab tipigan ang ebidensya, mandu sa korte lamang usab ang makapagawas niini, matud ni Maj Abregana.

Ug tugbang sa ngalan ug kredibilidad sa kapulisan, ang tanan nga edidensya nga makuha sa us aka operasyon, himoan ug imbentaryo, diha mismo sa lugar diin ang operation nahitabo ug kini pirmahan sa nadakpan, sa hepe sa raiding team ug sa modala sa ebidensya nagdto sa crime lab, diin dawaton ug itandi ang nalista sa imbentaryo ug  ang pisikal nga ebidensya nga gipatipigan.

Subay sa balaod, sulod sa 36 ka oras, kinahanglan ang  kapolisan makaduso na ug kaso sa korte, kay dinhi niining higayona, sulod sa 24 oras, human masulod ang ebidensya sa Crime Lab, ang crime lab makapagawas na sa resulta sa chemistry report aron maoy basehan sa kaso nga iduso sa korte.

Sa pagduso sa kaso ug ma raffle na kon diin nga korte ang hearing,  ang korte mismo, kauban sa mga tawo nga gisugo niini, uban sa kapolisan, mohimo sa pagsusi sa ebidensya nga naa sa Crime Lab ug pagseguro nga kini mitando sa imbentaryo.

Human niini, kon masubay na sa korte, ang tanan nga ebidensya, ibalik sa tipiganan sa crime lab, ug selyohan kini pinaagi sa tulo ka susi: usa sa hepe sa crime lab, usa sa labing taas nga PNCO sa buhatan ug usa sa evidence custodian, kini aron dili maabli kon dili dungan ang tulo ka tawo ang magtan-aw.

Maabli lamang kini kon may mandu sa korte, ug  ang pagpagawas niini sa kustodya sa kapolisan, mahimo lamang pinaagi sa court order, matud ni Maj Abregana.

Ubos sa Republic Act 9165, ang korte, human mapasaka ang kaso nga criminal, gikinahanglang maghimo ug ocular inspection sa ebidensya nga gitipigan, sulod sa 72 oras. Human niini, sugdan na dayon sa korte ang mandu sa PDEA sa pagsunod sa drugas ug ebidensay sulod sa 24 oras, diin magkuha lamang ug pudyot sa drugas nga ibilin isip dugang ebidensya, timbangon ug tipigan sa Crime Lab, isip ebidensya sa korte kon gikinahanglan.

Ang pagsunog usab, imandu usab sa korte kon mahuman na ang pagdungog sa kaso, panapos ni Maj Abregana. 

DSC_0930

DILI NA MAHIMO IBUBO SA KASILYAS. Matud ni chief chemist sa Bohol PNP Crime Lab, Maj Jovani Abregana, dili na mahimo ang ebidensya nga illegal nga drugas nga ibubo lang sa kasilyas, kon dili kinahanglan, subay sa lagda, sunogon pinaagi sa incineration o cremation nga wala usab epekto sa kalikopan. Kini taliwala sa pasangil nga gibalik ang drugas ug ladlad kay wala nay balita kon giunsa ra ang nadakpang drugas. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)

OWWA, gipahimangnoan ang publiko batok sa mga scam sa pagpautang

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipahimangnoan sa Overseas Workers Welfare Administration (OWWA) ang publiko batok sa mga account nga naggamit sa opisyal nga imahe sa ilang ahensya aron madani sila nga mopaak sa mga scam sa pagpautang.

Sa social media post sa OWWA, daghang screenshots ang gi-share sa Facebook account nga ginganlag Rochelle May Loan nga naggamit sa logo sa OWWA ug mga post bahin niadtong gusto kuno nga makakuha ug emergency loan.


Ang nasangpit nga account aduna usab mga post nga nagpamatuod nga adunay mga tawo nga giingong nangutang kaniya.


Matud pa sa OWWA, ang maong asoy walay relasyon kanila, bisan niining mga rehiyonal o sentral nga mga buhatan.


Gi-awhag usab niini ang atong mga katagilungsod nga i-report dayon ang maong mga account sa ilang buhatan pinaagi sa pag-email o 

kaha sa pagkontak sa ilang mobile no. 0917-580-5720 o landline 8551-6638.

Kusganong gipanghimakak sa Overseas Workers Welfare Administration nga duna silay kalambigitan sa bisan unsang fake accounts online, busa gidasig nila ang mga Filipino nga motaho dayon ug motawag sa ilang buhatan aron malikayan nga mabiktima sa maong matang sa scam. (Hulagway gikan sa OWWA)

Trilateral nga kasabotan di makaapekto

sa pamuhunan sa China sa Pilipinas

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipasalig ni Presidente Ferdinand Marcos Jr., nga lig-on ang trilateral agreement tali sa pilipinas, US ug japan, ug dili kini makaapekto sa nga investments gikan sa China.

Sa usa ka pree conference sa sidelines sa iyang trilateral meeting uban ni US President Joe Biden ug Japan Prime Minister Kishida Fumio, si President Marcos miingon nga wala siyay nakitang koneksyon sa duha ka isyu.

“I don’t see how the two are connected. China will continue whatever investments it chooses to make,” matod pa ni President Marcos.

“This is separate from any proposed or potential Chinese investments in the Philippines. How do I see it, how will it affect? I don’t see that it will affect, one way or the other,” dugang pa niya.

President Marcos mihimo sa maong mga pamahayag sa dihang gipangutana kon sa unsang paagi ang pagbubo sa mga pamuhunan gikan sa trilateral nga gikasabotan nga makaapektar sa impluwensya sa ekonomiya sa China sa Pilipinas.

Ang president naglingkod sa usa ka trilateral nga kasabotan kauban ang Presidente sa US nga si Joe Biden ug ang Prime Minister sa Japan nga si Joe Biden ug ang Prime Minister sa Japan nga si Kishida Fumio sa Washington, DC, aron mapalig-on ang kooperasyon sa ekonomiya ug maritime sa nasud.

Ang administrasyon ni President Marcos nagpaabot nga makakuha ug kapin sa US $100 bilyon nga pamuhunan gikan sa trilateral nga kasabotan sa sunod nga lima ka tuig.

BALAK

ANG KADUNGGANAN

Kini ang hiyas sa tawo nga guibantayan

Guiampingan pag-ayo mora’g bulawan

Kay kon kini ang mabu-ong

Dili na mahi-uli ug tarong

Guimatngonan pag-ayo sa taknang tanan

Guibantayan nga dili madungisan

Guiamoma mora’g nag-alima ug puya

Guipanalipdan kanunay sa walay kaluya

Sa familya kadungganan usa ka bahandi

Matag usa kanila nagbantay nga dili mapakli

Guimatoto guikan pa sa ilang katigulangan

Sumosunod sa ilang kahimtang guigabayan

Aron pagbantay sa kadungganan dili kalimtan

Sa adlaw’ng Dominggo mosimba ang tanan

Guitudloan sa DIOSNONG mga kasugoan

Aron tanan nagtubo nga nagbinuotan

Labi na ang mga kadalagahan sa familya

Nagmatngon kanunay nga dili madisgrasya

Sa higayon nga duna nay gustong mosiba

Sa iyang kaalimyon sa dakung tinguha

Higayon gusto mosulod sa sag sa kaminyoon

Nagsabot guinikanan sa hustong panahon

Regalong ikahatag niya sa iyang pamanhonon

ANG KADUNGGANAN guiampingan sa dayon