BOHOL LIGHT: DAKONG PAGKUNHOD SA RATES SA KURYENTE SA BULAN SA OKTUBRE

Sinulat ni Sheryl B. Paga

Ang mga residente sa Dakbayan sa Tagbilaran makasinati og P3.81 nga pagkunhod sa kinatibuk-ang rate sa kuryente karong Oktubre 2024, kung itandi sa billing sa Setyembre.

Ang Bohol Light Company Inc, (BLCI) nga gipadagan na karon ubos sa Primelectric, miingon nga sa Oktubre 2024, ang mga residential nga konsumidor sa Tagbilaran City magabayad na lang og P9.81 kada kWh, gikan sa P13.62 sa miaging bulan.

Samtang, ang mga komersyal nga konsumidor mahimo nang P9.54 kada kWh, gikan sa P13.26/kWh. Ang pagka-ubos sa presyo sa kuryente tungod sa pagkunhod usab sa presyo diha sa Wholesale Electricity Spot Market (WESM), nga adunay dakong epekto sa pagkwenta sa Power Generation Cost.

Ang mga rate sa Generation ug Transmission, mga “pass-through” nga mga bayranan, nga gi-bill sa mga power generator ug sa National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) ngadto sa Bohol Light. Kini nga mga bayranan ipasa sa mga konsumidor ug e-remit ra usab ug pagbalik ngadto sa mga suplayer sa kuryente ug sa NGCP. 

Ang Generation Charge sa kuryente matag bulan mag usab-usab tungod kay magdepende kini kung pila ang presyo sa pagkompra sa mga raw materials sa mga Power Generation Plant aron makahimo ug enerhiya, dili ma tyansa nga presyo diha sa Wholesale Electricity Spot Market (WESM) ug sa Transmission Charges. Mao kini ang mga hinungdan nga sa matag bulan adunay mga adjustments ang singil sa kuryente nga ipatuman sa mga Distribution Utilities, sama sa Bohol Light.

Ang Distribution rate gilangkub sa Distribution, Supply and Metering (DSM) charges nga nagkantidad lamang ug P0.9840/kwh nga sukad pa kaniadtong tuig 2015. . Ang maong kantidad fixed ug dili basta-bastang madugangan. Nagkinahanglan kini ug pormal nga applikasyon ug pagtugot gikan sa Energy Regulatory Commission (ERC).

Mao lamang kini ang masulod diha sa panudlanan sa sa Bohol Light nga maoy magamit alang sa administrative, operation ug maintenance expenses.

Establisimyento nga modawat sa  bayad sa BWUI gipahibalo

Sinulat ni Victor L. Tambis

Mga establisimento nga modawat ug bayad sa bills sa Bohol Water

Ang mga konsumidor sa Bohol Water mahimo na nga mobayad sa ilang water bill sa mga bangko o establisimento isip mga payment partners sa maong Kompanya.

Pagka-karon, ang mga payment partners sa BWUI mao ang mga mosunod: (1) First Consolidated Bank ug ang ilang FCBPay app; (2) Land Bank of the Philippines; (3) Bank of Commerce; (4) Security Bank; (5) M. Lhuiller ug ang ilang ML Wallet app; (6) Palawan Express/Pawnshop ug ang ilang Palawan Pay app.; (7) Bayad Center app, ug ang ika pito ang (7) Bohol Light Company.

Puede usab himoon ang pagbayad pinaagi sa “G-Cash” diin usa kini ka pasilidad sa payment partner nga mao ang Security Bank. Aron pag avail sa G-Cash payment, kinahanglan nga adunay QR Code ang usa ka account o konsumidor. Ang maong QR Code himoon sa opisina sa Bohol Water pinaagi sa paghatag sa konsumidor sa account name ug reference number sa usa ka account.

Kining maong mga establisimento ug bangko modawat lamang ug bayad sa current bill o bill nga wala pa molapas sa due date. Giawhag ang konsumidor nga kon overdue na ang bill, kinahanglan adto na kini ibayad sa opisina sa BWUI nga anaa nahimutang sa 613, Bantol St, Dampas, atbang gayud sa MMG (Coop) Hospital.

DICT-7 nipahigayon ug stakeholder’s dialogue sa Bohol

Sinulat ni Elvira Bongosia

Ang Department of Information and Communications Technology sa Central Visayas (DICT 7) mi-presentar sa ilang mga proyekto ug programa atol sa DICT Stakeholder’s Dialogue niadtong Oktubre 16 sa Panda Tea Gardens sa syudad sa Tagbilaran.

Nagdala sa tema nga “Bridging the Digital Divide: Showcasing ICT Initiatives Across Sectors,” kini agig pagsuporta sa marching order ni Presidente Ferdinand R. Marcos, Jr. aron mapadali ug hingpit ang digitalization sa nasud.

Ang diyalogo sa mga stakeholder naghiusa sa mga mahinungdanong magdudula nga naghisgot sa mga inisyatibo sa digital nga pagbag-o gikan sa usa ka nasudnong ahensya alang sa kaugmaon sa probinsya aron masiguro nga ang Bohol, ang una ug bugtong UNESCO Global Geopark ug Regenerative Island sa nasud, mopahiangay sa digitalized system ug streamlined nga mga serbisyo sa mga opisina ug sektor sa gobyerno.

Ang mga partisipante naglakip sa mga miyembro sa Association of United Development Information Officers (AUDIO)-Bohol, information communications technology officers ug mga miyembro sa academe.

“We are here to share insights, present innovative solutions, and discuss how we can work together to address these disparities. By showcasing ICT initiatives that have made a positive impact across different sectors, we can learn from each other’s experience, scale successful projects, and collaborate to create a future where no one is left behind in our digital journey (Ania kami aron mopaambit sa mga panabut, magpresentar sa mga bag-ong solusyon, ug maghisgot kung giunsa kami magtinabangay aron matubag kini nga mga kalainan. Pinaagi sa pagpakita sa mga inisyatibo sa ICT nga nakahatag ug positibo nga epekto sa lainlaing mga sektor, makakat-on kita gikan sa kasinatian sa usag-usa, pagsukod sa malampuson nga mga proyekto, ug pagtinabangay aron makahimo ug usa ka kaugmaon diin wala’y usa nga mahabilin sa atong digital nga pagbiyahe),” matud pa ni DICT-7 Director Frederick DC. Amores sa iyang mensahe.

Si DICT-7 Asst. Director Ramil Jeff Taboso, sa iyang welcome address, nihatag usab ug gibug-aton nga ang ICT initiatives mao ang mga lakang sa matag Filipino ngadto sa pag-akses sa digital tools ug kahanas nga gikinahanglan sa interconnected world.

Matud pa niini nga ang maong dayalogo maoy usa ka luna alang sa pagbinayloay ug mga ideya, pagpaambit sa labing maayong mga gawi, ug pagpakita sa mga inisyatibo sa ICT nga naghimo ug tinuod nga kalainan sa nagkalain-laing sektor- pagdumala, edukasyon, agrikultura, imprastraktura, kalikupan, ug mga serbisyong katilingbanon.

Ang gipresentar nga mga topics sa mga inisyatiba sa DICT sa tibuok sektor naglakip sa eGOVPH ni Jesraline Polinar, eLGU ni Gian Rick Gallo, IIDB-ICT Industry Development Bureau ni Joshua Eleazar Domen, DRRM ni Engr. Ira Bermudo, ug Free Wifi For All ni Engr. Jimmy Ratilla.

Ang sesyon sa hapon naglakip sa mga diskusyon sa PPNPPKI/Cybersecurity ni Richelle Pabellar, ICT Literacy Competency and Development Bureau (ILCDB) sa ILCDB-EPMD ni Camille Ann Cadalin, ILCDB TMD ni Engr. Mary Ellen Canda, ILCDB SPARK ni Angelito Geverola, ILCDB C3D2 ni Jay Mar Masibay, Project Click ni Mary Joy Magadan, ug ILCDB Tech4ED ni Andre Claire Pangandoyon.

Si Engr. Si Aries Zeta, ITO II, ILCDB Focal sa DICT R7, nipadayag sa katuyoan sa dayalogo samtang si Victor Magallanes, Provincial Officer sa DICT-Bohol, nitak-op sa kalihokan.

DICT Stakeholders Dialogue sa Bohol. Si DICT-7 Director Frederick DC Amores sa iyang mensahe nagkanayon nga pinaagi sa pagpakita sa mga inisyatibo sa ICT nga nakahatag ug positibo nga epekto sa lainlaing mga sektor, makakat-on kita gikan sa kasinatian sa usag-usa, pagsukod sa malampuson nga mga proyekto, ug pagtinabangay aron makahimo ug usa ka kaugmaon diin wala’y usa nga mahabilin sa atong digital nga pagbiyahe. Nagdala sa tema nga “Bridging the Digital Divide: Showcasing ICT Initiatives Across Sectors,” gitambongan kini sa mga information officers sa LGUs ug NGAs, information communications technology officers ug mga miyembro sa academe. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)

Paglikay sa ASF gipalig-on sa Bohol, composite inspectorate ug inspection team gimugna

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipalig-on sa Kagamhanan sa Probinsya sa Bohol ang pagpugong sa African Swine Fever (ASF) pinaagi sa pagmugna ug composite inspectorate ug inspection team aron mapanalipdan ang lima ka bilyon nga industriya sa baboy sa probinsiya.

Gilagdaan ni Gob. Erico Aristotle Aumentado ang Executive Order (EO) No. 44 niadtong Oktubre 4, nga nagmugna sa Composite Inspectorate and Inspection Team aron ipatuman ang Provincial Ordinance (PO) No. 11 sa 2022, ang implementing rules, regulations, ug uban pang may kalabotan nga mga balaod ug mga isyu.

Ang  PO 11 nagdili sa pagdala sa buhi nga mga baboy ug mga produkto sa baboy, mga swine feed, ug frozen nga semilya sa baboy gikan sa mga lugar nga naigo sa ASF ngadto sa Bohol, pagsiguro sa kaluwasan sa pagkaon sa una ug bugtong UNESCO Global Geopark ug Regenerative Island sa nasud.

Ang pagpugong sa utlanan batok sa mga hulga sa ASF gihatagan ug prayoridad sa kagamhanang probinsiyal aron mapalig-on ang food security, sufficiency, ug environmental sustainability pinaagi sa smart agriculture, nga nahiuyon sa Strategic Change Agenda sa Kapitolyo.

Ang team gilangkuban sa Team Leader, Dr. Meydallyn Paman, Officer-In-Charge sa Office of the Provincial Veterinarian (OPV); Assistant Team Leader Karen Ann Tejada sa OPV Meat Inspection Section, ug Co-Assistant Team Leader Dr. Christopher Tanduyan sa OPV Animal Health Division.

Ang ubang mga miyembro naglakip nila Dr. Shiela Cepedoza, Senior Meat Control Officer sa National Meat Inspection Service sa Department of Agriculture (DA); Maria Eleonore Abisado, Veterinary Quarantine Officer sa DA-Bureau of Animal Industry; Donald Joy Ejorpe, Focal Person for Bohol Regulatory sa D.A. Regional Field Office 7; ug PMaj Joseph Lopena, Deputy Chief, Provincial Operations Management I sa Philippine National Police (PNP)-Bohol Provincial Office.

Ang composite team gilauman nga magpahigayon ug regular nga inspeksyon ug pagmonitor sa mga rehistrado ug dili rehistrado nga mga establisemento sa karne sama sa gipasabot sa RA 9296 ug mga applicable food businesses, street food sale, ug ambulant vending nga nalatid sa Section 15 (C) sa RA 10611 ug kompiskahon ang tanang mga produkto nga gidili. ubos sa PO 11 ug ilabay sumala sa kasamtangan nga mga balaod, lagda ug pamaagi.

Ang grupo mopahigayon usab sa pagpasaka sa administratibong multa ug magsugod sa pagpasaka ug reklamo sa pagpatuman sa hudisyal nga mga proseso; pagsiguro sa dokumentasyon, substantibo ug pamaagi, sa tanan nga inspeksyon, pagmonitor, pagkumpiska, paglabay, ug uban pang mga aksyon sa grupo; ug paghimo sa mga may kalabutan ug sulagma nga mga gimbuhaton sa pagbuhat sa nag-una nga mga gimbuhaton.

Sa kaso sa dungan nga mga operasyon, adunay labing menos upat (4) ka mga miyembro sa team nga mahimong usa ka Team Quorum sa inspeksyon ug pagpatuman nga operasyon; basta, nga ang Team Leader o Assistant Team Leader ug ang PNP o PLO member anaa sa operating team.

Isip usa ka polisiya, ang grupo magpahigayon usab ug pre-operation activities ug post-operation activities sa matag pagpahigayon sa operasyon.

Ang team mopatawag sa ilang unang team meeting sulod sa 10 ka adlaw gikan sa pag-aprobar sa EO 44 ug mohimo ug regular nga meeting kausa matag bulan ug, kon gikinahanglan, espesyal nga mga miting matag human sa inspeksyon ug pagpatuman sa operasyon.

Ang usa ka pagtasa sa grupo pagahimuon kausa sa matag semestre aron masusi ang mga mandato, mga nahimo, mga operasyon, ug mga rekomendasyon alang sa padayon nga paglungtad sa team.

Ang team mosumite usab ug opisyal nga report ngadto sa Provincial Governor pinaagi sa Provincial Administrator matag buwan ug/o matag human sa operasyon.

Ang Planning and Monitoring Division sa OPV maoy magsilbing secretariat sa team, responsable sa mga gimbuhaton nga sakop sa gi-isyu nga EO.

BALAK

ANG KAMINYO-ON
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino

Ang kaminyo-on dili usa ka pagkaon
Kon wala ka na’y gana dili nimo tunlon
Ang kaminyo-on usa ka sagrado’ng sacramento
Nga guimugna sa atong GINO-O
Ang lalaki ug babaye nga nagka higugma-ay
Kinahanglan magsabot sa tinu-oray
Nga mosulod na sila sa salag sa kaminyo-on
Ug andamon ang tanan’g kinahanglanon
Atubangan sa usa ka pari o ministro
Ang kaslonon nanumpa sa mina-ayo
Sa kasskit o sa kalipay
Sila’ng duha mag-inonongay
Kamatayon ra ang makabulag nila’ng duha
Kini ang unod sa panumpa nila
Kay ang ilang panglantaw sa kinabuhi
Magtinabangay sa mga kaakuhan aron mabuhi
Ang lalaki magmatngon sa iyang kaakuhan
Ang babaye magma sinugtanon sa tanan
Aron dili mobukal ang panagbangi
Hikalimtan ayaw ang pagpangadje
Kinabuhi’ng minyo dili kalimtan ang pag-ampo
Aron kamo guiyahan sa inyong mga tuyo
Ang pagsilbi sa GINO-O sa tanan’g higayon
Kay ANG KAMINYO-ON usa ka bokasyon
Para sa tanan’g mga Kristyano’s.