Ni Rey Anthony H. Chiu,PIA
Lima ka stratehiya ang karon gitutokan sa Department of Health (DOH) aron kunhoran ang mga kinabuhi nga nakalas tungod sa Coronavirus disease (COVID) ug kadtong nahunosan sa kinabuhi dala sa lain nga mga sakit.
Kini maoy gitala nga mga aktibong lakang sa kagamhanan nga napatik sa “A guide to the New Normal” nga padayon pang giugmad sa ahensya.
Ang lima ka mga stratehiya naglangkob sa 1. Pagpadugang sa kapasidad sa tawo nga molahutay sa sakit (increase resilience); 2. Pagpugong sa pagpanakod (Stop Transmission); 3. Pagpakunhod sa higayon nga makaduol sa may sakit (Reduce contact rate); 4. Pagpamubo sa higayon nga makatakod (Shorten duration of infectiousness) ug 5. Pagpamaayo pa sa kalidad, pagkanaa kanunay, ug pagkasayon makuha ang pag-alima sa mga nasakit (enhance quality, consistency, and affordability of care provision).
Segun sa DOH, kinahanglan kining lima nga bansayon sa matag adlaw sa kinabuhi.
Aron pagdugang sa kapasidad nga molahutay sa sakit, gikinahanglan ang kasegurohan sa pagkaon, kapuy-an, tubig ug kalimpyo sa palibot, pagpanalipod sa himsug nga panghunahuna ug kinatibuk-ang kaayohan sa tanan pinaagi sa saktong ehersisyo nga magsubay sa lagda sa social distancing ug batakan nga kinaiya sa kalimpyo sama sa saktong kinaiya sa pag-ubo, saktong panalipod batok sa sakit sama sa face masks, face shield, saktong serbisyo sa pagpatambal ug pagpugong sa bisyo.
Sa pagpugong sa pagpanakodtakod, gimandu sa DOH ang kanunay gyud nga pagpanghunaw gamit ang tubig ug sabon o alcohol based hand wash, paglikay sa paghikap sa nawong, pagpugong sa mga may sakit nga mogawas, ug pagbansay sa pagpamatay kagaw sa bisan unsang orasa.
Sa pagpakunhod sa higayon nga makaduol sa may sakit, segun sa DOH, gikinahanglan ang estrikto nga social distancing sa tanang higayon, paglikay sa mga tapok-tapok, paglikay sa paglakawlakaw ilabi na kon dili kaayo importante, pagpahiluna sa mga footbath ug hunawanan ug ang pagpa-undang una sa mga operasyon sa mga lugar nga may taas nga risgo sa pagpanakod.
Aron mapamubo ang higayon nga makatakod nga usa ka tawo nga nasakit, matud sa DOH nga gikinahanglang permi imonitor ang temperature, dalhon ang pasyente sa tukmang tambalanan alang sa haum nga pag-atiman, ug ang pagpangita na sa mga tawo nga mahimong nakaduol sa posibleng nasakit na sa COVID.
Ikalima, matud sa DOH, gikinahanglan ang pagpamaayo pa sa kalidad, ang accessibility, ug pagkasayon makuha ang pag-alima sa mga nasakit.
Kon matuman kanunay, misalig ang DOH nga kining tanan, dili lamang makapugong sa pagdaghan sa mga kaso sa COVID kon dili usab magdumala sa saktong pamaagi sa mga tawo nga nakaduol sa nasakit ug sayo kini nga maatiman aron kamenosan ang magasto sa dugay ug nalangan na nga pagpatambal. (rahc/PIA-7/Bohol)