Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Gihimo sa Bohol ug sa Department of Science and Technology-Philippine Volcanology and Seismology (DOST-PHIVOLCS) ang paglagda sa Memorandum of Understanding (MOU) kabahin sa pag-access sa probinsya ug sa mga kalungsuran unya sa sistema nga usa ka disaster information resource hub nga iya sa maong ahensya nga nasudnon.
Didto atul sa Bohol Resiliency Summit (BRS) niadtong Marso 14, 2022, didto sa Pavillion sa Bellevue Resort nga giapilan sa mga nagkadaiyang ahensya sa kagamhanan ug relief organizations ug mga donor agencies sa kalibutanug gipasiugdahan sa Kagamhanan sa Bohol, ang pagagdaay magtimaan sa pagsumpay sa lalawigan ug ang mga kalungsuran niini sa tinubdan sa kasayuran kabahin sa paglikay sa katalagman.
Didto usab mingsaksi ang mga ahensya nga mahimong kapangayo-an ug tabang alang sa pagpahiuli sa Bohol human sa lampurnas sa bagyo nga Odette.
Didto sa BRS nga gitambongan sa mga mayor sa Bohol, mga Municipal Planning Officers ug mga sakop sa management executive board sa Kapitolyo, may mga pagpasabut usab nga gihimo sa PHIVOLCS ug ubang mga ahensya nga nagtutok sa disaster mitigation kabahin sa mga risgo nga dala sa panahong nagkausab ug sa mga inisyatiba kabahin niini.
Gipapasabot usab ang mga mayor sa unsa ang mga tabang nga ilang pwede nga magamit gikan sa ilang kaugalingon nga mga tinubdan, kadtong pwede nila pangayoon sa nasudnong kagamhanan, ug kadtong mapangayo gikan sa nga donor agencies.
Apan, bisan pa niini, krusyal gihapon ang pagpapangandam sa mga local government units (LGU) aron dili magrabehan sa mga katalagman nga moabut, dason ni PhiVOLCS chief ug Usec. Renato Solidum.
Dinhi, matud Undersecretary Solidum nga krusyal ang pag-akses sa mga LGUS sa resource center sa PHIVOLCS nga www.georisk.ph aron ang tanan nga mga plano sa lungsod, magpangandam na sa mga posible nga risgo sa katalagman nga mahimong mosamok sa mga katawhan ug mga natukod nga imprastraktura dinhi.
Pinaagi sa MOU nga gilagdaan ni Gob Arthur Yap sa ngalan sa Bohol ug ni Usec Solidum sa katungod sa kagamhanan, mahimong maka-access na ang Bohol sa nahisgutan nga website nga maggiya sa mga local planners sa pagpahimutang sa mga komunidad ug built-up areas nga napanalipdan sa dayag nga hulga sa katalagman.
Ang Bohol, matud pa ni Solidum maoy kinaunhan nga provincial LGU nga nagpirma sa MOU.
Iyang gipasabut usab nga daghan na nga mga syudad ug highly urbanized cities ang nakaakses sa resource center alang sa pagpasibo sa ilang mga plano, apan labing unang probinsya ang Bohol nga mihimo niini.
Matud usab nga Provincial Planning and Development Officer John Titus Vistal, ang MOU sa Bohol maoy kinasugdanan nga ang mga LGU makahimo na usab sa pagsulod sa nahisgutan nga site alang sa ilang pag-konsulta sa ilang planning ug land use.
Ang MOU sa Bohol ug PHIVOLCS nagpasayon na sa mga LGU nga makasulod sa site, nga dili na sila magtagsatagsa ug pagpakigsabut pa sa DOST.
Gawas sa access sa nahisgutang site, gipasalig sa gobernador nga ang mga local planners sa kalungsuran, ipa-enrol sa mga kurso kabahin sa climate change mitigation nga gitanyag sa Holy Name University sa Tagbilaran, kinsa kaabag sa Bohol sa pagpahigayon sa BRS.
