Kasadya sa Pasko, gisaulog sa Bohol Water

Sinulat ni Victor L. Tambis

Agi ug pasalamat ug pagduyog sa kasa-ulogan sa diwa pasko, ang Bohol Water naghimo sa Christmas party niadtong December 15, 2023 didto sa ilang activity center sa ika-3 nga andana sa maong buhatan.

Gisugdan ang maong kalihokan pinaagi sa usa ka santos nga misa sa alas 8:30 tinambongan sa tanang empleyado sa maong kompanya. 

Gisundan kini sa usa ka Christmas program sa alas 4:00 sa hapon sa maong adlaw. Ang tema sa maong programa mao ang “Sayawit” diin ang matag section sa Bohol Water mipasundayag ug misalmot sa Belen-  making contest.  

Ang general manager sa Bohol Water, Marnellie Bautista (ika-4 gikan sa wala) kauban ang mga Bohol Water “angels”.

Gihimo usab ang raffle/draw sa nagkalainlaing nga mga premyo nga maoy naghatag ug kadasig sa mga empleyado. Mitambong sa maong kalihokan ang usa sa mga sakop sa Board of Directors nga nag representar sa Probinsya nga mao si Atty. Doni Piquero.

Si General Marnellie Bautista mihatag sa iyang Christmas message ug miingon: “Ang atong pagtrabaho sa Bohol Water, pagtrabaho nga adunay katuyuan. Gawas sa pagbuhat sa atong katungdanan, gawas sa pagserbisyo sa atong mga konsumidor nga dili lamang pag ayo sa mga leakages, dili lamang sa pagladlad sa mga tubo, dili lamang sa pagputol sa mga connections, dili lamang pagbasa sa mga metro, kon dili paghatag usab ug kauswagan sa kinabuhi ug paghatag sa kasayon sa tubig sa bisan asa nga lugar, sa panimalay, sa trabahoan, sa malls, ug sa hospitals. Kita nag-amping ug mihatag pagbalik pinaagi sa atong partner nga mao ang kagamhanang probinsyal sa Bohol.”

Si GM Bautista midugang pag ingon: “Sa bag-ohay pa lamang, ang Bohol Water mitunol sa cheke nga nagkantidad sa 3million pesos ngadto sa PGBh isip ‘dividend’ diin ang maka benepesio niini mao ang probinsya sa Bohol.” 

Dugang pa nga gipahayag ni GM Nellie Bautasta, mao ang pag ingon: “Dasigon nato ang atong kaugalingon niining kalamposan ug pagdugang sa positibo nga pakigtambayayong sa gamhanang probinsyal sa Bohol.”    

PDRRM Tarsier: Sa emerhensya O pagkubos sa epekto niini 

Sinulat ni Rey Anthony Chiu

Kapin na sa 7,472 ka mga insedente sa pagresponde ang natubag sa rescue arm sa Provincial Disaster and Risk Reduction Council nga mao ang Tarsier 117 gikan na sa Enero ngadto na sa Nobyembre 30. 

Ang Tarsier 117 o Telephone and Radio Systems Integrated Emergency Response 117, usa lamang sa mga sanga sa PDRRMC, ug kini ang ang natahasan sa paghimo ug emergency medical response ug uban pang emergencies ilabi na sa pagluwas sa kinabuhi sa tawo sa aksidente ug katalagman. 

Sa kapin sa 7,000 ka mga kaso, ang medical nga panginahanglan ang nagdaghan. 

Duol sa 5 mil ka kaso nga gitubag sa Tarsier 117 mao ang medical nga panginahanglan, 1452 ang pagresponde sa motor vehicular accidents, ug 741 ang pagsanong sa trauna o grabe nga pagkasamad. 

Kawaloan ug pito usab niini ang panawagan sa emerhensyo nga gikinahanglan ang atensyon sa kapolisan, 46 ang panginahanglan sa kabomberohan, 118 ang pagresponde alang sa panginahanglan sa ambulansya ug lain nga 84 ka kaso nga pagtubag. 

Kasagaran sa katawhan nagtuo nga ang PDRRM Tarsier 117 nagtutok lamang sa epekto sa mga aksidente ug emerhensya, matud ni Tiara Torero Bulilan sa PDRRM, may mga kalihukan usab sila nga nagtutok sa sa pre-disaster activities. 

Alang sa tumbok nga pagbanabana sa panahon ilabi na sa mga lugar nga aniia na sa Bohol alang sa mas kalasigan nga disaster response, naga-atiman ang PDRRM sa automated weather stations sa mga TARSIER substations ug nagkadaiyang lokasyon sa Bohol.

Gawas sa pagtubag sa panginahanglan sa panahon sa emerhensya, miabut sa 1,386 ka mga katawhan ang napailawom sa bansaybansay sa PDRRMC sa nagkadaiya nga kapasidad sama sa Basic Life Support, Standard First Aid, Emergency Vehicle Operations Course, Water Search and Rescue Training, Mass Casualty Incident Management, Water Safety, Mountain Operation Search and Rescue Training ug Incident Command System Activation. 

Kini usab ang gibutyag ni Ryan Palma, Administrative Officer sa PDRRMC, kinsa usab mingsaysay sa kamahinungdanon sa PDRRMC sa pagkubos sa epekto sa katalagman. 

Dungan usab niini, dugang mga substations sa Tarsier ang tukuron sa Panglao, ug sa sulod sa Inabanga Hospital, karong tuiga.  

_DSC0089

NAG-UNA SA DISASTER RISK REDUCTION. Ang PDRRMO maoy buhatan nga ngadumala sa Disaster Risk Reduction sa Bohol ug pinaagi sa arm niini nga Tarsier 117, napakita niini sa nasud nga dili lamang organisado apan aktibo ug nagtrabaho ang DRRM sa Bohol, hinungdan sa Beyond Compliant rating nga nakiha niini sa Gawad Kalasag 2023, matud ni Tiara Torero-Bulilan. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol) 

NGCP way control sa Coal  power nga ipa-agi sa linya

Sinulat ni Rey Anthony Chiu

Isip maoy natahasan sa pagpuno sa panginahanglan sa pagpakatay sa suplay sa koryente, wala nay mahimo pa ang National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) aron ilhon kon ang koryente nga gipaagi sa transmission lines, gikan bas a limpyo o hugaw nga tinubdan. 

Kini maoy gitataw ni Atty Cynthia Alabanza, tigpamaba sa NGCP, kabahin sa paggamit sa Bohol sa koryente nga gikan sa hugaw nga uling. 

Samtang ang Bohol may polisiya sa malungtaron nga kaugmaran nga mipili sa mga teknolohiya nga gaan sa kalikopan, buot sa mga magbabalaod sa Bohol nga limpyo lamang nga koryente ang gamiton. 

May pundok dinhi sa Bohol nga hugot nga supak sa pagtukod sa planta sa uling (coal power plant) bisan pa man sa gipadayag na nga kakuwang sa suplay sa koryente dinhi. 

Gipasabut sa NGCP didto sa ilang Power 101 Forum nga may 3 ka dagkong players sa industriya sa korente: ang generators o kadtong mga planta sa koryente ma limpyo man sama sa geothermal, hydro, wind, nuclear, solar o biomass ug may migamit usab sa fossil fuel sama sa uling o sa diesel nga may dili maayong epekto sa kalikopan. 

Ikaduha niana ang transmission company sama sa NGCP, nga ang ilang trabaho mao ang pagpakatay sa koryente gikan sa planta nga nag generate niini, ug gikan sa supply market sama sa Wholesale Electricity Spot Market (WESM). 

Ang ikatulo mao ang Distribution Utilities (DU) nga maoy magpakatay sa koryente nga gideliver sa NGCP ngadto na sa mga konsumidor o kabalayan. 

Ang WESM nga gimandu sa balaod, usa ka centralized nga merkado diin ang nga distribution utilities ug ang mga generators magkatagbo aron magpatigayon sa electrisidad isip maoy palitanan diin ang presyo sa paliton, ilhon pinaagi sa kasamtangan nga panginahanglan ug sa kasamtangan nga supply.

Dinhi sa bukas nga merkado, mahimong makapalit ang Distribution Utilities sa bulk supply apan mahimo usab nga dili kini gikan lamang sa  us aka tinubdan, pananglit, sa limpyo nga enerhiya. 

Sa WESM, ang napalit nga koryente, ipakatay na sa NGCP paingon sa mga Distribution Utilities sama sa Bohol Electric Cooperative, o Bohol Light Company Incorporated. 

Wala kitay control kay ang koryente nga napalit, kon masagol na kini sa ideliver ngadto sa Distribution Utilities, wala nay paagi nga kini mailhan kon gikan sa limpyo ug hugaw nga tinubdan, matud ni Atty Alabanza. 

Niini, makit-an nga ang mismong Distributin Utilities na ug dili ang NGCP ang may control kon ang gipasulod sa Bohol, gikan bas a limpyo o sa hugaw nga tinubdan. 

_DSC0882

WALAY KONTROL ANG NGCP. Sama sa sakyanan nga dili makahimo pagpugong kon ang pasahero may gikarga ba usab nga hugaw nga produktong napalit, ingon usab niini ang kasinatian sa NGCP. (Hulagway gikan sa PIA-Bohol)

24/7 hotline alang sa mga distressed OFWs, gilusad livelihood ug educational nga tabang, ihatag usab

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipasalig ni Presidente Ferdinand R. Marcos Jr. sa mga overseas Filipino workers (OFWs) niadtong Miyerkules ang padayong mga programa ug proyekto sa gobyerno nga makapataas sa kalidad sa ilang kinabuhi samtang nagsiguro sa komportableng kinabuhi sa ilang mga minahal sa kinabuhi. 

Sa iyang mensahe atol sa OFW Family Day sa syudad sa Pasay, si Presidente Marcos miingon nga ang gobyerno padayong naghimo sa gikinahanglang mga lakang aron masiguro ang ilang kaluwasan sa gawas sa nasud. 

Lakip sa mga paningkamot sa gobyerno mao ang pagmugna sa “One Repatriation Command Center” diin bukas 24/7 ang hotline 1348 alang sa mga kinahanglan nga i-rescue ug papaulion lakip na ang mga nanginahanglan ug counseling ug legal nga tabang. 

Dugang pa niya nga ang gobyerno naghatag usab ug mga serbisyo ug programa alang sa reintegration sa mga OFW nga mipili nga magpabilin sa Pilipinas alang sa kaayohan.

Ang ubang mga programa naglakip sa Livelihood Development Assistance Program, Balik Pinas, Balik Hanap-buhay, Financial Awareness Seminar-Small Business Management Training, Enterprise Development Loan Program, ug Tulong Pangkabuhayan sa Pag-uswag sa Samahang OFWs. 

Gipasiugda usab sa Presidente ang mga programa sa gobyerno sama sa OFW Children Circle ug ang OWWA Education and Training Program ug Educational Assistance, ug ang pagtukod sa OFW Hospital sa San Fernando, Pampanga.

“Marami pang proyekto ang nakapila, at kahit ang mga kasalukuyang programa ay pagagandahin pa natin. Umaasa po akong susulitin ninyo at gagamitin ng wasto ang mga benepisyong ito. Kasabay ng pagkayod ninyo sa ibayong dagat para sa mas magandang buhay ng inyong pamilya, ay ang aming pagsisikap na magpaunlad pa lalo sa ating bansa upang sa inyong pagbabalik ay makita ninyo ang malaking pagbabago,” dugang ni Presidente Marcos. 

Gipasaligan usab sa Presidente ang mga OFW nga ang administrasyon nagsubay sa dalan padulong sa “Bagong Pilipinas” diin ang pagtrabaho sa gawas sa nasud usa lamang ka kapilian alang sa mga gusto nga magtrabaho sa gawas sa nasud tungod sa daghang mga oportunidad nga magamit alang kanila sa Pilipinas. 

Sa iyang mensahe atol sa OFW Family Day sa syudad sa Pasay, si Presidente Marcos miingon nga ang gobyerno padayong naghimo sa gikinahanglang mga lakang aron masiguro ang kaluwasan sa mga OFWs sa gawas sa nasud. (Hulagway gikan sa PCO)

BALAK

HAW-ANG ANG GABII SA PASKO

Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino

Ang panahon sa pasko gipaabot sa tawo
Kay daghan’g kalingawan labihan kabibo
Mga kabataan nangandam nang daan
Sa mga maninoy ug maninay ang pinaskohan
Mga kabalayan butangan ug mga dayandayan
Mga suga’ng dagitabnon nagkadaiya labihan
Pagka gabii kapatsada sud-ongon
Nagkadaiya’ng siga mora’g mga bitoon
Ang galamhan sa tawo labihan kadaseg
Nangandam sa umaabot nga pasko matag tuig
Mga pinaskohan sa mga kinugos gi-andam na
Dakung kalipay sa mga bata ingkadawat nila
Ang naandan nga pasko labihan kasadya
Tanan’g mga tawo naghudyaka
Hikalimtan ang mga kalisdanan
Kalipay ang nangibabaw sa tanan
Pagsugod sa misa sa kaadlawon
Manimba ang mga tawo bisan tugnawon
Timailhan sa hugot nila’ng pagtuo
Kay hapit na matawo ang ANAK sa GINOO
Ang misa padayon hangtud adlaw sa pasko
Ang adlaw sa pagkatawo sa ANAK sa GINOO
Bug-os ang kalipay sa mga Kristyano’s
Kay ni-abot na ang MANUNUBOS
Apan karon’g panahona daku ug kalainan
Manimba maglagyo ang mga katawhan
Ginadili ang paghalok sa mga imahen
Paglikay nga mokatap ang covid-19
Gidili ang pagpanaygon sa tanan
Wala nay mga bata nga mag-ambahan

Nawad-an ug gana nga maghikay
Kay bawal ang mga bisita manumbalay
Ang tawhanong hudyaka ipadaplin una
Ang langitnong kalipay maoy atimana
Hugponga ang imong Kristohanong kinabuhi
Aron daygon ka sa GINOO nga buhi
Bawal ang magtapoktapok sa mga tawo
Ginadili ang paglamanohay sa isigka tawo
Panahon sa kagabhi-on bawal manaygon
HAW-ANG ANG GABII SA PAKO karon nga
panahon