Responsabling pag-gamit sa kuryente: awhag sa Bohol Light
Sinulat ni Sheryl B. Paga
Ang responsabli ug matinud-anon nga pag-gamit sa kuryente dako ug tabang dili lamang aron kita makatigum ug makapondo kita ug enerhiya alang sa sugang dagitab. Gawas pa, niining paagiha, makunhuran ug mapa-ubos ang atong mga utility bills ug maka-paniguro kita nga ang tagsa-tagsa ka mga panimalay o establisimyento mahilikay sa sunog o disgrasya.
Ang Bohol Light, kanunay magpahinumdum sa mga katawhan nga ang atong kaluwasan, garantiya alang sa siguridad sa atong pamilya.
Busa atong hatagan ug bili ang kama-hinungdanon sa mga Electrical Fire Safety Tips ilabi na gayud karong panahon nga tig-init unya mukalit lang ug ulan.
Mao kini ang pipila ka mga butang nga angay natong hinumduman sa matag higayon nga kita mugamit sa mga extension cords ug mga sockets nganha sa mga electrical outlets sa atong mga panimalay o opisina:
1. Likayan ang pag-gamit sa electrical cords nga adunay diperensya ilabi na kung adunay napanit sa wiring niini.
Pagbantay sa mga guba-on nga saksakanan/sockets. Aron paglikay sa heat build-up (overheating) nga moresulta sa paglanay sa insulation ug posibleng mokayo kini ug makaingon na hinuon sa sunog.
2. Ayaw pag overloading
Likayan usab ang pagsumpay-sumpay sa mga extension cords o kon flying nga koneksyon gikan sa usa ka lugar ngadto sa laing lugar o panimalay.
3. Dili paggamit sa mga appliances nga adunay guba o dipirensya.
Ang mga appliances nga dunay deperensya sa cord or internal faults pwedeng moresulta sa short circuits o grabeng pagpanginit (overheating) nga maka-ingon sa sunog.
4. Hinumduman ang main-plug
Batasanon ang pag un-plug sa mga appliances kung wala kini gamita ilabi na sa gabie (overnight) o kung mobiya sa panimalay.
Mao kini ang mga telephono o numero nga pwde atong matawagan sa opisina sa Bohol Light kabahin sa mga problema sa elektrikal diha sa atong mga panimalay, mga pangutana sa billing nga atong madawat o applikasyon alang sa kaugalingong koneksyon sa kuryente.
Mao kini ang mga contact numbers nga mahimo natong matawagan: Power Interruption 0922-307-2161; General Information 0931-852-4310; Application Matters 0931-852-4311; Billing Matters 0931-852-4312; u gang Hotline No. (038) 412-3503/501-7762 local 103.
BWUI mahimo na nga mo DELIVER ug tubig pinaagi sa water tanker
Sinulat ni Victor L. Tambis
Makita sa itaas ang duha ka mga water truck sa Bohol Water nga adunay capacidad sa 10 cubic meter ug 12 cubic meter
Gawas sa mga linya sa tubo diin nagasubay ang tubig nga giapod-apod ngadto sa mga konsumidor sulod sa gialagaran nga mga dapit, ang Bohol Water (BWUI – Bohol Water Utiities Inc.) mahimo na nga mohatud sa tubig ngadto sa nagkinahanglan, ilabi na ang mga resorts o commercial establishments, pinaagi sa water truck.
Pagkakaron, ang Bohol Water adunay duha ka mga water trucks nga ang kapasidad niini anaa sa 10 metro kubiko samtang ang usa ka unit anaa sa 12 metro kubiko.
Gipalit kining maong mga ekipo ug kahimanan aron pag “augment” sa mga linya o lugar nga hinay ang pressure sa tubig ug maggamit usab kini kon adunay mga katalagman nga magpanghitabo. Gawas pa, mahimo usab kini nga mo-deliver ug tubig ngadto sa mga konsumidor nga nahisgutan sa unahan.Ang taripa sa Bohol Water pagdeliver ngadto sa nagkalain-lain nga mga delivery points gikan sa R6/BWUI Office gamit ang 10 cum. capacity mao ang mosunod:
1.) P2,500.00 matag byahe sulod sa Tagbilaran City ang delivery point.
2.) P2,600.00 matag byahe kon ang gilay-on gawas sa Tagbilaran City ug sulod sa 5km distance ang delivery point.
3.) P2,700.00 matag byahe kon molapas sa 5km. ug dili molapas sa 18km.
4.) P250.00 ang patong sa nahitala sa itaas sa matag 5km nga molapas sa 18km. ang delivery point.
Kong ang konsumidor magpadeliver ginamit ang 12 cubic meter capacity nga water truck, ang taripa nga anaa sa itaas adunay patong nga P88.00 sa matag byahe ug destinasyon.
Kinsa kadtong mag-padeliver ug tubig pinaagi sa water truck, mahimong motawag sa opisina sa Bohol Water ug mopahibalo aron masusi una sa mga tinugyanan niini kon masulod ba sa water truck ang maong lugar.
Human niini, kinahanglan nga mobisita ang maong konsumidor sa opisina sa BWUI aron bayaran human magam-an ug account ug aron ma schedule dayon ang delivery.
Ang Bohol Water mopahibalo ra matag karon ug unya kon adunay kausaban sa taripa nga nahitala sa unahan.
Ang pagdeliver pinaagi sa water tanker usa kini sa dugang serbisyo sa Bohol Water ilabi na sa mga resorts, hotels ug uban pang mga commercial establishments.
Ground Breaking Ceremony sa Bohol Tourism and Sports Institute sa BISU Balilihan Campus malampusong gipahigayon
Ang Bohol Island State University (BISU) Balilihan Campus nihimo sa usa ka dakong milestone kagahapong adlawa, Sept 29 sa gipahigayon nga groundbreaking sa Bohol Tourism and Sports Institute, usa ka importanteng proyekto nga gitumong sa pagpahimutang sa kampus isip usa ka nag-unang hub sa turismo ug sports sa rehiyon.
Ang kalihokan nga nahitabo atol sa Balilihan Founding Anniversary, nahimong posible pinaagi sa walay puas nga suporta nila ni Congressman Edgar M. Chatto ug DepEd Sec. Juan Edgardo “Sonny” Angara, kansang panan-awon ug liderato nahimong instrumento sa katumanan niini nga inisyatiba.
Ang seremonyas naghiusa sa mga tinahud nga mga lider pinangulohan ni DepEd Undersecretary Trygve L. Olaivar, nga nirepresentar ni DepEd Secretary HoJuan Edgardo “Sonny” Angara.
Ang maong kalihukan gitambongan usab ni BISU President Dr. Anthony M. Penaso, Bohol Governor’s Office representative Bebot Sumampong, DPWH representatives Engr. John Paul Gascon ug Engr. Julius Caesar Cadao, BISU Balilihan Campus Director Dr. Jean F. Nebrea, Campus Director of BISU Bilar Dr. Proceso Castil, Candijay Mayor Hon. Thamar Olaivar, Balilihan Mayor Hon. Maria Pureza V. Chatto, Balilihan Vice Mayor Atty. Esther Patrisha V. Chatto, Board Members Hon. Benjie Arcamo ug Hon. Aldner Damalerio, DepEd Supervisor Dr. Clemente Intong.
Uban niini nga groundbreaking, ang BISU Balilihan nagsugod sa usa ka bag-ong hugna sa pagtubo, dili lamang sa edukasyon apan usab sa pagduso sa lokal nga turismo ug sports development, pagpalig-on sa pasalig sa malungtarong pag-uswag alang sa mga kabatan-onan sa lalawigan sa Bohol.
BISU Balilihan Ground Breaking on Bohol Tourism and Sports Institute
P48.5 million balor sa nahuman nga proyekto alang sa Philippine Army dinhi gisubhan, benditahan, gitugyan
Pormal nga gihimo ang blessing ceremony ug gitugyan ang nahuman nga P48,556,626.45 nga balor nga proyekto para sa Philippine Army nga mao ang 47th Infantry Battalion nahimutang sa Camp Rajah Sikatuna barangay Kapitunan, Carmen, Bohol.
Ang pagblessing ug pagtugyan sa Convergence and Special Support Program Construction/Improvement of Infrastructures in Support of National Security (Tatag Imprastraktura para sa Kapayaat at Seguridad program -TIKAS) Rehabilitation of Philippine Army Camp Carmen Bohol gihimo kagahapon, Sep 30.
Gilangkoban ang proyekto sa Officers Barracks, Enlisted Personnel Barracks, Covered Court ug Gate nga nafundingan sa GAA Fiscal Year 2023 pinaagi sa pinangkamot ni kanhi Senator ug karon DepEd Secretary Juan Edgardo “Sonny” Angara ug napahiluna sa Bol-anong nga iyang chief of staff nga karon DepEd Usec. Trygve Olaivar, 3rd District Congresswoman Alexie Tutor ug ang DPWH pinaagi sa 3rd Highway Engineering District, District Engineer Magiting Cruz.
Gitambongan ang pagblessing ug pagtugyan nila ni Governor Aris Aumentado, Congresswoman Tutor, Carmen Mayor Conchita Toribio Delos Reyes, DepEd Used Trygve Olaivar, iyang kapikas Candijay Mayor Thamar Olaivar, DPWH District Engineer Magiting Cruz, Lt.Col. Magno Mapalas III, Commanding Officer 47th IB, Philippine Army ug Col. Leroy Daanton Deputy Brigade Commander, 302nd Brigade sa Philippine Army.
Si Governor Aris Aumentado ug Congresswoman Alexie Tutor ang nipahalipay sa Philippine Army sa maong proyekto nga dako ug ikatabang para sa ilang kampo ug personnel.
Samtang, si DepEd Usec. Trygve Olaivar nipadangat sab sa pahalipay sa Philippine Army ug nipadayag nga wala gyod siya’y pagduha duha pagsuporta sa proyekto tungod kay gikinahanglan kini nila dinha sa Bohol.
Ang Philippine Army pinaagi sa 47th Infantry Battalion ang mapasalamaton kang kanhi Sen.ug DepEd Sec. Sonny Angara, Usec. Trygve Olaivar, Congresswoman Tutor ug Governor Aris Aumentado sa pagsuporta nila nga natuman ug napabarog ang proyekto sa Camp Rajah Sikatuna.
15 Mil ka mga bamboo seedlings gitanom
atol sa kasaulogan sa World Bamboo Day
Sa pagsaulog sa World Bamboo Day, ang lalawigan sa Bohol nanguna sa usa ka bamboo planting initiative niadtong Sabado, Septiyembre 28, ubos sa tema nga “Next Generation Bamboo: Solution, Innovation, and Design.”
Ang kalihokan karong tuiga gipasiugdahan sa Lungsod sa Lila, ubos sa pagpangulo ni Mayor Arturo Jed Piollo II.
Alas 5:00 pa lang sa buntag, nagtapok na ang mga volunteers sa pagbaktas sa kabukiran sa Barangay Calvario, Barangay Cogon, ug Barangay Jambawan sa Lungsod sa Lila, diin giandam ang 15 Mil ka seedlings sa kawayan nga itanom.
Bisan pa sa madag-umon nga kalangitan ug sa hulga sa uwan, malampusong gipahigayon ang maong kalihukan.
Mga nagkalain-laing grupo sa mga volunteers ang nisalmot naglakip na ang mga representante gikan sa buhatan sa Kapitolyo Probinsyal, local government unit sa Lila, mga ahensya sa nasudnong gobyerno, non-government organizations, local councils, higher education institutions, ug private sector partners, ang misalmot sa maong kalihokan. Ang hiniusang paningkamot nagpakita sa usa ka gipaambit nga pasalig sa pagpreserbar sa kalikupan.
Ubos sa pagpangulo ni Gobernador Aris Aumentado, ang probinsya sa Bohol nagpadayon sa pag-champion sa mga proyekto lakip na niini ang pagpananum ug kawayan diin aduna kini mahinungdanon nga papel sa pagpahiuli sa ecosystem.
Ang World Bamboo Day 2024 sa Lila nagsilbi nga pahinumdom nga ang pagtinabangay ug pagpaningkamot sa mga Bol-anon dakong tabang sa pagpanalipod sa kaugmaon sa natural nga kahinguhaan sa lalawigan.
BALAK
ANG MGA BULAK
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino
Ang mga bulak kahumot kon mangalimyon
Mga alibangbang mosiba dayon
Modimdim sa iyang katam-is
Nga wala pa mahilabti ang iyang kahamis
Aduna’y bulak nga malinglahon
Nga sa mga buyog makagumon
Sa higayon nga mosiba siya
Tiklopan dayon dili na makalupad pa
Ang guihay sa mga bulak makatental
Aron si buyog modapo ug momahal
Sa higayon nga mosulod ka sa iysng la-ang
Gaposon ka niya sa gugma’ng makabuang
Ang bulak angay idayan-dayan
Kon imong sud-ongon makahupay sa dughan
Maka wala sa mga kala-ay
Aron ikaw dayon’g pahulay
Aduna’y bulak nga mabuhat sa pahumot
Sama sa ilang-ilang labihan kahumot
Ang kahumot mosurop sa imong galamhan
Kon imong ibulibod sa imong dughan
Kadaghan sa klase’ng bulak nga lami tan-awon
Dama de noche tunga’ng gabii mangalimyon
Kini’ng mga bulak angay ampingan
Kay ANG MGA BULAK angayan idayan-dayan