Pahinumdum: Mga konsumidor sa Bohol Light,  mahimo’ng mo-claim sa ilang bill deposits

Sinulat ni Sheryl B. Paga

Ang Bohol Light Company Inc. (BLCI) buot magpahinumdum sa mga konsumidor  nga wa’y sipyat sa pagbayad sa ilang bill sa kuryente ug walay record sa disconnection sulod sa milabay’ng tulo ka tuig gikan sa pagpayad sa aplikasyon alang sa koneksyon sa kuryente, nga mahimong ila na nga ma claim ug refund sa ilang bill deposit.

Obligasyon sa Bohol Light ang pag-uli sa mga Bill Deposit ngadto sa ilang mga customer ug taud-taud na’ng kining gapadayon.

Daghan na sa mga konsumidor nga tig-bayad sa ilang electric bills on or before due date, sa tulo ka tuig, nga nakadawat na sa ilang refunds.

Alang sa kasayuran ang bill deposit mao ang kantidad nga gibayad sa mga customers sa power distribution utility isip garantiya nga mobayad gayud siya sa serbisyo sa kuryente nga gihatag sa utility provider, sama sa Bohol Light. 

Ang kantidad nga gideposito basi kini sa gisumite nga electrical plan sa atong mga konsumidor sa panahon nga sila nag apply sa koneksyon sa kuryente.

Adunay tulo ka mga pamaagi nga maka claim ang konsumidor ug refund sa bill deposit.

Una, kadtong mga customers nga walay sipyat sa pagbayad sa ilang bill sa kuryente on or before due date, sulod sa tulo ka sunod-sunod nga tuig, may katungod sa 100% refund sa ilang bill deposit.

Samtang kadtong mga konsumidor nga dihay pipila ka buwan nga sipyat sa pagbayad sa ilang bill sa kuryente ug nilapas kini sa due date, sulod sa tulo ka tuig, mahimo gihapon nga mo-qualify alang sa refund pinaagi sa pag-compute sa average billing  sa milabay’ng 12 ka buwan. 

Kung ang average bill mas ubos kay sa bill deposit, ang sobra nga kantidad sa deposit maoy mahimong i-claim isip refund.

Ang laing senaryo, kung mahitabo nga ang usa ka customer adunay bill deposit nga mas ubos sa iyang binuwan nga konsumo sa kuryente. 

Pananglitan, ang bill deposit P8,000.00 apan ang average monthly consumption sa maong customer anaa sa P10,000, ang deposit mahimong ma claim sa kondisyon nga ang customer walay sipyat sa iyang pagbayad sa electric bill ug walay record nga disconnection sa milabay’ng 3 ka tuig.

Depende sa customer unsay paagi sa iyang pag-claim sa refund, mahimong direktang ihatag ngadto sa customer pinaagi sa cheke, o di gani, i-hapak ang kantidad sa refund ngadto sa mosunod nga bill sa kuryente.

Ang pag-refund sa bill deposits mandato kini ubos sa Article 7 ug Article 28 sa Magna Carta for Residential Electricity Consumers diin gilatid nga ang usa ka customer nga relihiyosong gabayad sa iyang electric bills “on time” sulod sa milabay nga tulo ka tuig (o 36 months) ug walay record ug nga giputlan sa serbisyo sa kuryente maka-claim ug 100% refund sa deposit ug ang obligasyon usab sa pagbayad niini.

Muanha lamang kita sa opisina sa Bohol Light ug duolon ang atong application clerk aron sa pag-fill up sa form ug pag evaluate sa atong account ledger. Makuha ang refund sulod sa usa ka bulan gikan sa pagsumite sa applikasyon.

Kung aduna kitay mga pangutana o clarification kabahin sa proceso sa Curtomer Bill Deposit Refund palihog ug tawag lamang sa atong hotline numbers at (038) 412-3503 / 501-7762 local 101 or 202. Pwde usab kitang mo text or dial at 09318524311or send a message at Bohol Light Company,Inc. official chat box.

Lingkuranan gipanghatag isip donasyon sa BWUI  ngadto sa Eastern Cogon Elementary School    

Sinulat ni Leizel C. Butawan

Hulagway sa itaas: Mga tinugyanan sa BWUI nga naghatod sa 30 ka lingkuranan ug gidawat sa mga kawani sa Eastern Cogon Elementary School pinanguluhan ni Mr. Felipe D. Epe

Subay sa programa sa “Corporate Social Responsibility” o kaakuhang sosyal ngadto sa kominudad, ang Bohol Water nagdonar ug 30 ka plastic nga lingkoranan ngadto sa Eastern Cogon Elementary School kaniadtong Oktubre 4, 2024 ug gidawat sa maong skwelahan pinanguluhan sa ilang principal nga si Mr. Felipe D. Epe ug ang homeroom PTA President nga si Eladio Baquero. 

Atong mahinumdoman nga kaniadtong Abril 13, 2024, ang maong skwelahan nasunogan diin tulo ka classrooms ang gilamoy sa kalayo. Ang pagdonar sa Bohol Water sa maong mga lingkuranan gumikan sa hangyo sa PTA aron mabalhinan na ang bag-ong natukod nga mga classrooms. Kining maong mga panginahanglan nakita sa Bohol Water maong madasigon kini nga mitugon sa maong hangyo  aron mapadayon ang pagtuon sa mga bata. 

Sa pagdawat sa donasyon, mapasalamaton si Mr. Felipe D. Epe sa suporta nga gihatag sa Bohol Water ingon man si Mr. Eladio Baquero nga nag ingon nga dako kaayo ang ikatabang niini sa mga estudyante sa pagpadayon sa kalidad sa edukasyon sa ilang skwelahan. 

Pinaagi sa maong programa, ang Bohol Water padayon nga nagpakita sa dedikasyon pagtabang sa komunidad ilabina sa aspeto sa edukasyon ug kaayohan sa mga kabataan.

Mga creditors sa CBB adunay 1 ka semana sa pag-file  sa mga pag-angkon batok sa mga kabtangan sa bangko

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipahinumdoman sa Philippine Deposit Insurance Corporation (PDIC) ang mga nagpautang sa gisirado nga Cooperative Bank of Bohol (CBB) nga kutob lang sa Oktubre 14, 2024, ang pagpasaka sa ilang mga claim batok sa mga kabtangan sa bangko. 

Gisubli sa PDIC nga ang mga claim nga ipasaka human sa maong petsa dili na tugotan. 

Ang creditors mao ang bisan kinsa nga indibidwal o entity nga adunay balido nga pag-angkon batok sa mga kabtangan sa usa ka sirado nga bangko ug naglakip sa mga depositor nga adunay walay insyurans nga mga deposito nga milapas sa maximum nga deposit insurance coverage (MDIC) nga P500,000. 

Ang PDIC nagkanayon nga ang mga nagpautang mahimong mopasaka sa ilang mga claims pinaagi sa bisan hain sa mosunod: Mag e-mail sa cbbohol-pad@pdic.gov.ph;  E-koreyo nga gitumong ngadto sa PDIC Public Assistance Department, Ground Floor, PDIC Chino Bldg., 2228 Chino Roces Avenue, Makati City 1231. Ang mga claim nga gipasaka pinaagi sa koreyo kinahanglang adunay petsa sa postmark nga dili molapas sa Oktubre 14, 2024.

Ug mahimo usab ang personal nga pag-file sa PDIC Public Assistance Center (PAC) nga nahimutang sa Ground Floor, PDIC Chino Bldg., 2228 Chino Roces Avenue, Makati City, gikan Lunes hangtod Biyernes, gikan sa 8:00 AM hangtod 5:00 PM. Alang sa mga pagbisita sa PAC, ang mga kliyente gidasig sa paghangyo ug appointment pinaagi sa pagtawag sa Public Assistance Hotline sa oras sa opisina sa (02) 8841- 4141 o sa Toll-Free nga numero 1-800-1-888-7342 o 1-800-1-888-PDIC, pinaagi sa pagpadala ug e-mail request sa cbbohol-pad@pdic.gov.ph, o pinaagi sa pagpadala ug request pinaagi sa pribadong mensahe sa opisyal nga Facebook page sa PDIC sa www.facebook.com/OfficialPDIC.

Ang gilatid nga Claim Form batok sa mga kabtangan sa sirado nga bangko mahimong ma-download gikan sa PDIC website sa http://www.pdic.gov.ph/files/Claim_Form_Against_Assets_of_Closed_Banks.pdf. 

Ang PDIC nagpahinumdum sa mga nagpautang nga makig-transaksiyon lamang sa mga awtorisadong kawani sa PDIC. 

Ang PDIC, isip receiver, magpahibalo sa mga tigpautang sa pagdumili o dili pagtugot sa mga pag-angkon pinaagi sa koreo. Ang mga pag-angkon nga gibalibaran o wala gitugot sa PDIC mahimong ipasaka sa liquidation court sulod sa 60 ka adlaw gikan sa pagkadawat sa final notice of denial or disallowance of claim o sulod sa 20 ka adlaw gikan sa petsa sa pagmantala sa Order setting sa Petition for Assistance in the Liquidation Proceeding alang sa inisyal nga pagdungog, hain sa ulahi.

Dugang pa, ang PDIC miingon nga ang mga depositor nga adunay balanse sa account nga labaw pa sa MDIC sa P500,000 nga naka-file na ug claims alang sa insured nga bahin sa ilang mga deposito sa Oktubre 14, 2024, gi-isip nga nagsang-at sa ilang mga pag-angkon alang sa wala maseguro nga bahin o sa kantidad nga sobra sa MDIC. 

Ang PDIC, isip receiver sa mga sirado nga bangko, nanginahanglan ug personal nga datos gikan sa mga nagpautang aron mahimo ang pagproseso sa ilang mga pag-angkon ug pagpanalipod niini nga mga datos sa pagsunod sa Data Privacy Act sa 2012. 

Ang CBB gimando nga pasirad-an pinaagi sa Monetary Board Resolution No. 818.B nga pinetsahan niadtong Hulyo 18, 2024. Kini usa ka upat ka unit nga rural bank nga adunay Head Office nga nahimutang sa 0126 CPG East Avenue, Brgy. Poblacion I, Tagbilaran City, ug mga sanga sa Dauis-Panglao, Inabanga, ug Candijay, tanan sa Bohol.

Ang tanan nga mga hangyo ug mga pangutana nga may kalabotan sa CBB kinahanglang i-address sa PDIC Public Assistance Department pinaagi sa e-mail sa cbbohol-pad@pdic.gov.ph, o pinaagi sa numero sa telepono (02) 8841-4141. Ang mga nagpautang gawas sa Metro Manila mahimong motawag sa PDIC Toll Libre nga Hotline sa oras sa opisina sa 1-800-1-888-PDIC (7342). 

Mahimo usab ipadala ang mga pangutana isip pribadong mensahe sa opisyal nga Facebook page sa PDIC sa www.facebook.com/OfficialPDIC.

Pahimangno sa NBI-7 sa publiko:  Likayi ang 3rd party transactions

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipahimangnoan sa National Bureau of Investigation (NBI) sa Rehiyon 7 ang publiko nga dili magsalig lang sa mga fixer o 3rd party sa ilang mga transaksyon nga naglambigit sa mga pampublikong dokumento. 

Atol sa ika-19 nga yugto sa programang Kapihan sa Bagong Pilipinas, gipaambit ni NBI-7 regional director Atty. Rennan Augustus T. Oliva nga sa ilang imbestigasyon, kasagarang mga dokumento nga gipeke mao ang Bureau of Internal Revenue (BIR) Tax Identification Number (TIN), BIR e-Certificate Authorizing Registration (eCAR), mga titulo sa yuta, ug mga mando sa korte. 

Gipahinumdoman ni Oliva ang publiko nga direktang makig-transaksiyon sa tukmang ahensya sa gobyerno imbes nga magsalig sa fixers o 3rd parties.

Matud pa niini nga kung naa nimo ang usa ka publiko nga dokumento, mahimo nimo kining i-refer kanunay sa nag-isyu nga ahensya aron mapamatud-an ang kamatuoran niini. Giingong dili angay magsalig sa gisulti sa fixer o sa ikatulo nga partido. 

Gidugang pa ni Oliva nga angay kanunay nga magbinantayon ug mag-verify sa tukma nga ahensya nga hingtungdan. 

Gihatagan niya ug gibug-aton nga ang giya o tambag alang sa bisan unsang mga transaksyon nga may kalabotan sa gobyerno kinahanglan gikan sa hingtungdan nga ahensya sa gobyerno. 

Gipahinumdoman usab ni Oliva ang publiko sa pag-report dayon sa NBI kung makasugat sila ug extortion activities o mga kalihokan sa pagpangilkil sa ilang mga transaksyon sa mga ahensya sa gobyerno.

Iyang gitumbok ang mga kaso nga naglambigit sa mga kawani sa gobyerno nga nalambigit sa pagpangilkil ug pagpalsipikar sa mga pampublikong dokumento.

Si Oliva nipasalig nga ang mga reklamo nga ilang madawat i-tratar sa utmost confidentiality una pa kini ipasaka sa korte. 

Gipasaligan sab ang mga reklamante ug mga saksi nga dili ibutyag ang ilang pagkatawo.

Solo parents malakip na sa  libreng PhilHealth coverage

Sinulat ni Elvira Bongosia

Ang mga solo parents o mga nag-inusarang ginikanan aduna nay katungod sa libreng coverage ubos sa Philippine Health Insurance Corp. (PhilHealth).

Sa gipagawas nga Circular 2024-0020, ang PhilHealth nagkanayon nga ang Expanded Solo Parents Welfare Act o Republic Act 11861 naghatag ug awtomatik nga paglakip sa solo nga mga ginikanan ug ilang mga anak sa National Health Insurance Program. 

Ang PhilHealth nagkanayon nga ang solo parent kinahanglang ma-enrol isip principal member ubos sa “indirect contributor” membership type ug “solo parent” isip subtype.

Usa ka revised PhilHealth membership registration form ang i-isyu aron adunay katugbang nga membership type ug subtype alang sa solo parent, matud pa sa ahensya. 

Matud pa sa PhilHealth nga kadto lamang adunay balido nga solo parent identification card (SPIC) ang marehistro o ma-tag isip dili direkta nga mga kontribyutor – solo nga ginikanan.

Ang bahin sa circular nagkanayon nga ang aplikante kinahanglan nga pahibal-on sa kamahinungdanon sa pagkuha una sa SPIC gikan sa solo parents office/solo parents division sa hingtungdang local government unit aron ma-update ang ilang membership record sa PhilHealth.

Si Camarines Rep. LRay Villafuerte, kinsa una nang mipahibalo sa libreng serbisyo sa panglawas, maoy nanguna nga tagsulat sa RA 11861, nga nagpalapad sa coverage ug mga benepisyo alang sa mga solo parents ug ilang mga pamilya.

BALAK

ANG BARANGAY KAPITAN KARON
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino

Ang Barangay Kapitan karon dili sayon
Daku ang kala-inan kay sa una’ng panahon
Ang Barangay Kapiran daku na’g kaakuhan
Sa Barangay nga iyang guisakopan
Sa una sa Barrio pa ang bansagon
Teniente del Barrio pa ang tawagon
Wala pa’y IRA ang Barrio
Kay wala pa ang Code sa LGU
Nabalhin ang bansagon sa pagka Barangay
Ang Barangay usa na ka goberno’ng gamay
Duna’y regular nga abot guikan sa IRA
Dili mapakgang ni bisan kinsa
Karon ang Barangay aduna’y pito ka konsehal
Ang SK Chairman automatic nga konsehal
Kada konsehal may kaugalingon’g ulohan
Siya na ang maantigo’ng mopadagan
Ang Barangay Kapitan igo’ng magsupervisyo
Kon ang mga konsehal niya magkadima-o
Kon duna’y kasamok nga paga husayon
Tawagon dayon ang taga husay nga lupon
Ang Barangay Kapitan karon daghan’g atimanon
Droga sa mga kabataan angay sumpo-on
Kalinaw sa Barangay angay pursiguihon
Mga Barangay Tanod sgui’ng magmatngon
Kinahanglan kada bulan aduna’y tigum
Aron kon duna’y suliran dili i-ugom
Kutob sa iyang mahimo silbihan tanan
ANG BARANGAY KAPITAN KARON daku ug kaakuhan