Bohol Light: Mas sayon karon ang paagi sa pagbayad sa kuryente
Sinulat ni Sheryl B. Paga
Maayong balita! Sugod Enero 2, 2025, mas sayon na ang pagbayad sa imong bill sa Bohol Light.
Pwede na nimo kini bayran sa bisan asang sanga sa Palawan Express Pera Padala isip dugang kapilian sa mga existing payment partners.
Ang kasamtangan nga mga collecting agents sa Bohol Light mao kining musunod:
1. First Consolidated Bank (FCB)
2. Landbank of the Philippines (LBP)
3. Bank of Commerce (BOC)
4. Security Bank (SB)
5. MLuillier Pera Padala
6. Bohol Water Utilities Inc. (BWUI)
Mudawat na kini bisan paman ang imong electric bills adunay overdue nga nakatatak diha sa mga billing statement nga atong nadawat.
Aduna usab kitay online banking payment pinaagi sa FCB Pay. Bisita lamang sa bisan asang branch alang sa pag-upload sa application diha sa imong mobile android phone.
Sa laing bahin, mahimo usab ang pagbayad sa imong Bill sa Bohol Light pinaagi sa paggamit sa online banking o e-wallet nga naka tie-up sa Security Bank Online Payment Facility.
Para maka-avail niini, mag-padala lamang kita ug mensahi sa BLCI QR Pay Facebook account ug ihatag ang imong registered account number ug account name.
Makadawat ka ug unique QR code nga imong gamiton sa matag transaksyon. E-scan lang ang QR code gamit ang imong banking app ug pagasundon lang ang mga instruksyon. Walay pila, walay hassle, ug luwas ang imong pagbayad.
Ang accounting team sa Bohol Light maninguha nga ang koleksyon gikan sa mga collecting agents, mapostada sa labing sayong panahon aron malikayan ang kahasul sa mga konsumidor.
Dugang pa niana, nagpahigayon usab ang BLCI sa paghimo ug mga Memorandum of Agreements (MOA) tali sa daghanan pang mga Third Party Collecting Agents (TPCA) nga intresado makig-tie up sa Bohol Light.
Tumong niini ang paghatag ug mas daghan nga mga options ngadto sa mga konsumidor bisan pa man kung ang tigbayad niini anaa sa ngakalain-laing lugar sa kalibutan.
Adunay mga flyers nga atong gipanghatag, aron mas mapalapdan kining atong mga pamaagi ug matubag ang dugay ra natong gihulat nga higayon, ang pagbayad via online na lamang.
Nagtumong ang Bohol Light nga mas mahatagan og maayong serbisyo ang mga konsumidor pinaagi sa pagpangita og mas sayon ug dali nga mga paagi sa pagbayad sa kuryente.
Kini aron makunhuran ang pagpila ug dugay nga paghulat ilabi na sa panahon nga tingbayad o gikan sa hataas nga mga non-working days.
Mao kini ang dugang kapilian alang sa imong kasayon!
Dugang pagpalambo sa panubig himoon sa BWUI
Sinulat ni Victor L. Tambis
Pagladlad ug linya sa Brgy. Taloto ug ang mga establisimento nga modawat ug bayad sa tubig sa BWUI
Sa pagsugat sa bag-ong tuig, kuyog usab niini ang dugang kalamboan nga gihan-ay sa Bohol Water ilabi na sa serbisyo sa panubig ngadto sa mga konsumidor sulod sa gialagaran nga mga dapit.
Pipila niini mao ang proyekto nga mosunod:
- Pagladlad ug dugang linya: Pagkakaron, ang BWUI nagladlad ug dugang linya sa Barangay Taloto diin ang unang parte o first phase niini nga nagalangkob sa T. Cloma Ave (Tubig Dako) hangtod haduol sa Sunset Villa anaa na 50% ang pagkompleto niini. Gibanabana nga magamit na kining maong bag-ong linya sa mga konsumidor sa dili pa matapos ang bulan sa Pebrero niining tuiga.
- Dugang “payment partners” sa BWUI: Aron mahatagan ug kasayon ang mga konsumidor sa pagbayad sa water bills, ang BWUI nagpadayon sa pagpakig-alayon sa mga establisimyento o bangko aron madugangan ang mga “payment outlets” niini. Pagkakaron, ang pagbayad sa tubig dawataon sa mga mosunod; LandBank, FCB/FCBPay, Security Bank/G-Cash, Bank of Commerce, Palawan Express/Pawnshop, M-Lhuillier/ML Wallet ug Mga Bayad Centers.
- Pagbutang ug dugang “air release valves”: Aron mahatagan ug kasulbaran ang problema sa “airlock” sa linya, ang BWUI mo installar ug dugang nga mga air release valves sa mga linya nga sagad makasinati niining maong problema. Ang “airlock” mao ang hangin nga makasulod sa linya panahon nga mapalong ang supply sa tubig nga maoy hinungdan nga dili makatubig ang usa ka lugar bisan kon mibalik na pag andar ang mga pumping station nga nagsupply niini. Ang nagbara nga hangin sulod sa linya mao ang hinungdan nga dili makalahos ang tubig, mao nga kinahanglan makagawas ang maong hangin pinaagi sa air release valve nga itaod sa maong linya.
- Pag-tagad sa mga billing complaints: Ang BWUI nagpadayon nga mi attender sa mga reklamo mahitungod sa mga water bills.
Aron mahatagan ug kasayon, ang mga konsumidor giawhag pag butang ug “mailbox” sa ilang tugkaran aron masiguro nga makadawat kini sa water bill bisan kon walay tawo ang panimalay.
Aron mahatagan ug dugang kasayoran ug dinalian nga pagtagad, mahimong motawag sa mga mosunod nga numero sa BWUI: 412-3154 / 411-0210 / 09177208672 o mahimong mo log-in sa FB page: boholwaterutilitiesinc.
Coverage benefit sa mga pasyente sa
heart disease, gipadak-an – PhiHealth
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Sugod niadtong Disyembre 21, 2024, gipilopilo sa Philippine Health Insurance Corporation (Philhealth) ang coverage sa mga nahilambihit sa mga sakit sa kasingkasing ilabi na kadtong biktima sa heart attack.
Ang tabang nga makuha sa nahisakop sa PhilHealth nga biktima sa Ischemic Heart Disease-Acute Myocardial Infarction (IHD-AMI) o “heart attack” gipilipilo na sa makadaghan gikan sa kasagaran nga tanyag niini sa ahensya.
Pananglita, subay sa PhilHealth Circular No. 2024-0032, ang Percutaneous Coronary Intervention (PCI) nga kanhi may banepisyo nga anaa sa P30,300 lamang, karon, P524,000 na o 1,629 porsyento nga saka.
Ang Fibrinolysis nga kanhi makadawat lamang ang pasyente sa P30,290, karon anaa na sa P133,500 o 900% nga usbaw.
Ang Emergency Medical Services with Coordinated Referral and Interfacility Transfer may P21,900; ug ang Cardiac Rehabilitation human sa PCI, may P66,140.
Kini hinuon, alang lamang sa mga inpatient admissions.
Ang gipalapdan nga PhilHealth benefits packages alang sa mga pasyente sa heart attack magseguro nga ang biktima ma madawat nga pag-atiman nga medical lakip na ang emergency medical transport services ngadto na sa us aka kasaligan nga health facility ug makakuha sa gikinahanglan nga medical interventions pag-seguro sa iyang kinabuhi ug mas maayong linugdangan human sa atake.
Ang gipilopilo nga suporta sa PhilHealth naglakip na sa emergency medical services, tambal, laboratoryo ug diagnostic tests, gamit sa medical supplies ug ekipo, ug ang nakapilit niini nga mga administrative fees.
Gani, matud sa Philhealth, walay kobrahon nga co-payment gikan sa mga na-admit nga pasyente basta sa ward kini magpa-atiman, sa bisan unsa mna nga public ug private health facilities tibuok nasud.
ANg pagpasaka sa coverage sa PhilHealth natyempo usab sa holiday season, kanus-a ang Department of Health (DOH) nanawagan sa mga katawhan sa paghinayhinay sa pagkaon sa mga makadugang sa stress sa kasingkasing ug paghimo sa tukmang ehersisyo, kay segun pa sa mga na-uso na, ang heart attack nahilakip na sa mga nag-unang hinungdans a kamatayon dinhi.
National Museum bukas na sa
publiko 7 ka adlaw kada semana
Sinulat ni Elvira Bongosia
Ang National Museum of the Philippines (NMP), subay sa paghimo sa mga programa ug serbisyo niini nga mas ma-akses sa tanan, nagsugod sa pag-operate matag adlaw gikan Lunes hangtod Domingo, kini gipahibalo nila niadtong Enero 1, 2025.
Sa wala pa ang pinakabag-o nga advisory sa NMP, ang adlaw nga Lunes kaniadto usa ka adlaw sa pagpahulay alang sa institusyon sa museyo nga gipadagan sa estado.
Ang gipaayo nga iskedyul magamit dili lamang sa Manila-based National Museum Complex–nga gilangkuban sa NM of Fine Arts, NM of Anthropology, ug NM of Natural History– apan sa tanang regional museum sa tibuok nasud.
“The past year has been remarkable for us at the National Museum of the Philippines. So, to start 2025 with a bang, we are delighted to announce that the NMP Central Complex in Manila and our Regional Component Museums all over the Philippines will now be OPEN TO THE PUBLIC ALL SEVEN DAYS OF THE WEEK! ADMISSION IS FREE!,” gipahibalo sa NMP sa usa ka opisyal nga pahayag sa Facebook.
Sugod sa Disyembre 1, 2024, ang NMP nag-operate ug 17 ka regional component museums nga mikaylap sa nagkalain-laing rehiyon sa Pilipinas, ang pinakabag-o mao ang bag-o lang gi-inagurahan nga component museum sa Davao.
Naglakip usab kini sa mga dapit sa Bohol, Cebu, Batanes, Cordillera, Ilocos, Bicol, Iloilo, ug Butuan, ug uban pa.
Dugang gipahayag sa NMP nga ang universal access kanunay nga ilang prayoridad. Pinaagi sa pag-abli sa ilang mga museyo kada adlaw ug pagmentinar sa libre nga admission, ilang tumong nga himoon ang ilang mga programa ug serbisyo nga mas daling ma-akses sa tanan.
Ang pagsulod sa museum nagpabilin nga libre alang sa publiko ug bukas kini gikan sa alas 9 sa buntag hangtod sa alas 6 sa gabii.
DOH nagpagawas og advisory kalabot sa
giingong ‘international health concern’
Sinulat ni Elvira Bongosia
Ang Department of Health (DOH) nagpagawas ug advisory kabahin sa nikatap nga mga post sa social media bahin sa giingong ‘international health concern’.
Matud pa sa DOH, ang kasaligang tinubdan sa pagkakaron wala mosuporta niini nga mga pangangkon, ug walay kompirmasyon nga gihatag sa nahisgotang nasod o sa World Health Organization (WHO).
Ang DOH mipasalig sa publiko nga ang Pilipinas nagpabiling mabinantayon sa pagmonitor sa mga kalamboan sa panglawas sa kalibutan.
Ingon usa ka aktibo nga partisipante sa network sa mga miyembro nga estado sa WHO nga nagsunod sa International Health Regulations (IHR), ang nasud nakabenepisyo gikan sa usa ka lig-on nga sistema nga gidisenyo aron mahatagan sa tukma sa panahon nga pag-update sa mga isyu sa kahimsog sa internasyonal.
“Our Philippine disease surveillance systems are operational and reliable,” ang DOH nagkanayon.
Matud pa niini nga ilang aktibo nga gi-verify ang tanan nga kasayuran aron masiguro nga ang publiko magpabilin nga masayod nga adunay tukma nga mga update.
Gi-awhag usab sa DOH ang publiko nga mag-amping sa pagpaambit sa impormasyon online ug likayan ang pagpakatap sa sayop nga impormasyon ug kalibog.
Gipasalig sa DOH sa publiko nga maghatag kini ug mga update sa diha nga makuha na ang verified information.
Ang advisory sa departamento sa kahimsog nagsilbi nga usa ka pahinumdom sa kritikal nga papel sa mga opisyal nga gigikanan sa pagtubag sa mga kabalaka sa panglawas sa publiko.
Pinaagi sa pagsalig sa tukma ug napamatud-an nga impormasyon, ang publiko makatampo sa kolektibong mga paningkamot sa pakigbatok sa sayop nga impormasyon ug pagsuporta sa epektibong komunikasyon sa panglawas.
Ang gipagawas nga public advisory sa DOH niadtong Enero 3 kalabot sa giingong ‘international health concern’ diin matud pa walay kumpirmasyon gikan sa gikutlo nga nasud o sa WHO. Alang sa mga update, ang DOH nag-awhag sa publiko sa pagsunod sa mga opisyal nga channel niini ug likayan ang pag-apil sa wala pa matino nga mga taho sa social media. (Hulagway gika sa PIA/DOH)
Wala na’y red tide sa mga
dagat sa Dauis-Tagbilaran
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Gitangtang na sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources (BFAR) sa red tide bulletin ang kadagatan nga naghuwa sa Dauis ug Tagbilaran.
Tungod niini, wala nay risgo sa paralytic shellfish poisoning o hilo nga dala sa red tide nga nagsobra na, sa pwede makaya sa lawas sa tawo.
Sa BFAR Shellfish Bulletin No 32, series of 2024 nga gipagawas niadtong Disyembre 19, 2024, gitataw sa ahensya nga luwas na sa makahilo nga redtide ang kabaybayonan ug kadagatan sa Dauis ug Tagbilaran City.
Mismo si Rita Mae Dayo, registered chemist sa Bureau of Fisheries and Aquatic Resources – Region 7 mipadayag usab didto sa programa sa Usapang Agrikultura nga wala nay makahilo nga red tide toxin ang mga kinhason ug alamang nga kuha gikan sa coastal waters sa Dauis ug Tagbilaran.
Kahinumduman nga human sa sobra sa dekada nga pagkadeklara nga may red tide toxins ang mga kinhason nga makuha sa kadagatan sa Dauis ug Tagbilaran City.
Niining bag-o lamang, lain na usab nga mga samples sa kinhason gikan sa nahisgutan nga mga lugar ang giduso sa BFAR ngadto sa Regional Fisheries Laboratory aron testingan sa kadaghanon sa hilo nga makuha gikan sa mga samples.
Sa resulta sa laboratory examinations, nasayran nga luwas na sa kakuyaw ang mokaon sa mga kinhason ug uyap nga makuha sa nahisgutang kadagatan, subay sa gipamatud-an ni Isidro Velayo Jr., Officer In Charge sa BFAR.
Ang BFAR-7 niadtong Oktubre 24, 2024 nagpagawas pa ug red tide warning sa kabaybayunan sa Dauis ug Tagbilaran ug hugot nga gipahimangnuan ang publiko nga likayan usa ang pagkaon sa alamang ug kinhason.
Ang BFAR-7 sa pakigtambayayong sa mga lokal nga kagamhanan ang mipasalig nga magpadayon sila sa ilang monitoring aron nga ma protektahan ang panglawas sa publiko ingon man ang local shellfish industry nga gisaligan sa kadaghanan nga kabus nga nanimuyo sa nahisgutang lugar.
Aris may‘g ASF inspection team
batok sa mga karneng gipalusot
Sinulat ni Rey Anthony Chiu
Kon kaniadto, ang inspeksyon kon may nagpalusot sa illegal nga karne pasulod sa Bohol, diha ra mahitabo sa mga pantalan ug tugpahanan, karon, kini gipalapdan na.
Sa tuyo nga solbaron ang gidudahang pagpalusot sa karne sa baboy nga kontaminado na sa African Swine Fever (ASF), giluwatan ni Gobernador Erico Aristotle Aumentado ang Executive Order No 44, series of 2024, nga naghulma sa usa ka composite inspectorate ug enforcement team nga tahasan usab sa pagpatuman sa revised ASF Ordinance No. 11, series of 2022 ug sa uban pang mga balaod nga ubay niini.
Ug kon kaniadto, ang inspeksyon adto ra sa mga pantalan ug airport, sa EO No 44, gipalapad na sa Bohol ang pagpatuman sa inspection sa ASF composite Inspectorate and Enforcement Team ngadto na sa mga tindahan ug baligyaanan sa mga karne, samtang ila usab nga himoon ang monitoring sa mga rehistrado ug wala marehistro nga meat establishments, namaligya ug street food ug mga nagsuroysuroy aron mamaligya sa karne subay usab sa Republic Act 9296 ug sa Republic Act 10611 aron kini makabaton ug ngipon nga ikapatuman.
Segun sa EO No 44, ang Inspectorate Team pwede nga mangembargo sa tanang produkto nga gidili subay sa Revised Bohol ASF prevention Ordinance, ug magpaduso sa mga kaso administratibo ug mga kaso subay sa pagpatuman sa balaod nga ikataral sa mga masupakon.
Matud ni Romulo Garcia, supervising agriculturist sa Office of the Provincial Veterinarian (OPV) didto sa Kapihan sa PIA, nga may daku silang pagduda nga ang pagkasulod sa ASF dinhi sa Bohol nadala kini s amga gipalusot nga karne gikan sa mga lugar nga may mga ASF na.
Apil sa mga mulo sa mga tinugyanan sa OPV, ang pagdagsang sa gihapon sa online market sa karne, giproseso nga karne sama sa chorizo, longaniza ug hamon, nga mahimong gihukoy ug pasulod dinhi sa Bohol.
Segun sa Provincial Ordinance No 2022-011 o ang the Revised Bohol ASF Prevention Ordinance of 2022, gidili ug gihimong paglapas na sa balaod ang pagtransport, pagbitbit-pasulod, ug bisan ang paghupot sa buhi nga baboy, karne ug mga produkto gikan niini, gipakaging nga semilya sababoy, tuwa sa baboy sa bisan unsa pa ka gamay, ilabi na gayud kon kini gikans a mga lugar nga apektado pa sa ASF.
DIIN MO’G HAMON SA PASKO? Sa pagpugong sa Bohol nga masudlan ug karne nga kontaminado sa ASF, ang hamon nga mapalit sa merkado, kasagaran ginama sa karne sa baka ug manok, apan wala gihapon mapapasa ang pagduda nga may gipasulod nga hamon nga baboy nga gipakatag sa mga tindahan niadtong may taas nga panginahanglan sa Pasko. (Hulagway gika sa PIA-Bohol)
BALAK
WALINGWALING KA INDAY SA KABUKIRAN
Sinulat ni Engr. Rogelio Podelino
Walingwaling ka inday sa kabukiran
Daw sama ka inday sa kabulakan
Hinayhinay sa pagbangon naay buyog mosiba
Sa imong kahumot nangalimyon siya mohagsa
Pag-amping nga ang imong guihay sa kaputli
Magpabiling lunsay nga wala mapakli
Pagmatngon sa dalan nga imong pagalaktan
Nga dili ka mapandol sa unahan
Ayaw palingla sa mga matam-is ug dila
Kay hasta langit ilang ipanumpa
Aron ikaw ganoyon ngadto sa salingkapaw
Nga gugma niya’ng sa imong kaputli motuklaw
Inday bantay sa higayon sa mapahimuslanon
Mga lubo nga nagpaka karnero ikaw tukbon
Ang imong mga ngabil nga pula
Daw dugos sa ilang mga mata
Ang guihay sa imong kaputli nga nagbansiwag
Nga wala pa natukbil sa mga wala’y alamag
Ang kahumot nga nangalimyon guipadpad
Sa hoyuhoy sa kabuntagon guilupadlupad
Inday ang imong pagka bulak sa kabukiran
Sa uban’g linalang guikasinahan
Ang imong kaputli sa kanunay ampingan
WALINGWALING KA INDAY SA KABUKIRAN