Ni Rey Anthony H. Chiu, PIA


PAGPANGANDAM SA SUNOD NGA TINGTANUM.
 Samtang namahulay ang kasagaran dungan usab sa pagdili sa paggawas-gawas aron dili matakdan sa COVID, gitrabaho sa pipila ka mga mag-uuma ang mga nangaguba nga kanal sa irigasyon aron ikapabalik ang kusog nga dagayday sa tubig aron abton ang mas lapad pa nga mga kabasakan, sama niining makita sa hulagway. (PIABohol/ArtYap foto)

Kinatibuk-an nga 1,202 ka mga banay nga mag-uuma ang mahimong nakabenepisyo dayon sa “Kita sa Kakugi” Cash-for-Work alang sa pagpahiuli ug pag-ayo sa mga nangadaut nga kanal sa tubig sa mga Communal Irrigation System (CIS).

Apan mas daghan pang mga Bol-anon ang makabenepisyo sa epekto unya sa mas maayo nga dagayday sa tubig ngadto sa mga humayan nga magpuno sa panginahanglan sa bugas sa Bohol ug Kabisay-an.

Segun pa sa pasiuna nga tumong sa programa, gitumbok ni Gobernador Arthur Yap nga buot nga katabangan sa programa ang mga 500 ka mga trabahante gikan sa pamilya sa mga mag-uuma nga apektado sa mga gipatuman nga pagpugong sa paggawas-gawas aron dili matakdan sa coronavirus disease, samtang abton ang pagpahiuli sa 50 ka CIS sulod sa tag napulo ka adlaw.

Niini, nagpahat ang Kapitolyo ug P2 ka milyon alang sa pagpadagan sa programa, nga gikan usab sa pundo sa pagsagubang sa katalagman sa Bohol, segun pa sa Provincial Disaster and Risk Reduction Management Office.

Apan, human sa duha ka hugna sa Cash for Work, miabut na sa 1200 ka banay ang naabut sa benepisyo nga salapi gikan sa ang-una nga 29 ka humayanon nga mga lungsod sa Bohol.

Sa una nga hugna sa cash for work, nga karon gitawag na og Kita sa Kakugi, nga gipatuman niadtong unang semana sa Mayo, natrabaho ang mga kanal sa 38 ka CIS gikan sa 22 ka kalungsuran ug nakaabut sa 1,011 ka trabahante sa banay nga mag-uuma.

Sa kinatibuk-an nga programa, natumbok nga makatabang kini sa 2,343.43 ka ektaryas nga humayan human ang 85.77 ka kilometros nga mga kanal nalimpyohan, gipalig-on ug gipahiuli.

Segun pa ni Provincial Planning Officer Atty. John Titus Vistal, kinsa nagtaho sa Cluster sa katungod ni Gob. Yap, mikabat sa P1.520 milyones ang pundo nga nakuha isip sweldo sa mga nagtrabaho sa 38 ka CIS.

Ang mga natumbok nga mga benepisaryo gihatagan sa ilang tagsatagsa ka pahat sa mga trabahoon sa Office of the Provincial Agriculture (OPA) ug sa Municipal Agriculture Office (MAO) base sa gikinahanglan nga pagpahiuli nga gikinahanglan sa usa ka CIS, segun pa sa taho ni Atty. Vistal ngadto sa mga sakop sa Bohol Inter Agency Task Force Stategic Communications Cluster sa ilang virtual nga tigum sa miaging semana.

Segun pa sa tinubdan gikan sa OPA, may P40,000.00 nga pahat alang sa usa ka ClS diin may 10 ka tawo nga motrabaho sulod sa 10 ka adlaw.

Niini, mag-agi og tag P400 ang makuha nga bahinan sa usa ka trabahante kinsa manghinlo sa mga kanal, maghaw-as sa mga lapok nga nakapahinay sa dagayday sa tubig ug manangtang sa mga lumotlumot aron mas daghan ug mas paspas ang tubig nga modagayday.

Sa sunod nga hugna sa Cash For Work, 12 ka CIS ang nakabenepisyo gikan sa 7 ka kalungsuran ug gibanabana nga 191 ka trabahante sa banay nga mag-uuma ang nakalimpyo, nakapahiuli sa 23.22 kilometros nga kanal ug makapamaayo sa patubig sa 495 ektaryas nga humayan.

Ang Cash for Work Program gipatuman sa OPA, National Irrigation Administration ug sa mga Communal Irrigation System. (rahchiu/PIA-7/Bohol)