Wala pay igong pagbansay ang nahimo aron gamiton dinhi sa Bohol ang gitawag ug ‘convalescent plasma’ (Conplas) aron pagpakati sa natural nga antibodies sa pasyente nga nagsakit sa coronavirus (COVID).

Kini maoy gipadayag sa Gov. Celestino Gallares Memorial Hospital (GCGMH) bisan pa nga ania na sa Bohol ang ‘apheresis machine’ nga maoy makakuha sa dugo sa hingtungdan ug magpalain sa plasma niini, aron magamit sa pagtambal sa usa sa nasakit ug Covid 19.

Matud pa sa GCGMH Blood bank, nga maoy sentro sa pagkuha ug dugo gikan sa mga donors, bisan kung ang atong tambalanan sa Gallares aduna nay ‘apheresis machine’ nga makahimo sa pagkolekta sa Conplas wala pa kita magbansay niining maong pama-agi sa pagtambal.

Ang paggamit sa convalescent plasma o opisyal nga gitawag nga Convalescent Plasmapheresis, mao ang pagkuha sa plasma gikan sa dugo sa usa  ka pasyente nga malampuson nga nakabuntog sa COVID.

Ang tawo nga nasakit sa COVID ug nakalampus ang lawas sa pagbuntog sa maong sakit, nagpaila lamang nga ang iyang panglawas nga naulian gikan sa COVID, nakahimo sa iyang kaugalingon nga antibodies nga maoy hinungdan nga nakabuntog siya sa sakit.

Ang antibodies, o ang natural nga mga sundawo sa lawas nga makig-away sa bisan unsa nga matang sa impeksyon, mahimo nga mamugna sa dinaghan o ginagmay nga producksyon, depende sa panginahanglan sa lawas; ug kini nga mga antibodies magpabilin na sa lawas isip panalipud sa pagbalik sa pagdagsang sa impeksyon. Kini nga mga antibodies, madala sa dugo sa panahon nga ang usa ka survivor sa COVID, modonar niini.

Pinaagi sa makina sa apheresis, ilain na dayon niini ang dugo, ug ibalik kini sa lawas sa donor samtang ang plasma nga may antibodies nga maka-ayo sa adunay sakit, mao lamang ang kuhaon ug iabono sa tawo nga adunay sakit.

Gikataho nga daghan na ang mga tambalanan sa kaulohan nga malampuson nga migamit sa Convalescent Plasmapheresis.

Sa laing bahin, namatud-an sa mga Chinese researchers nga ang gatas sa inahan, makatabang sa pagpatay sa kagaw sa COVID-19.

Kini sukwahi sa panudlo sa ubang tinugyanan sa kasanihan nga ang pagpatotoy sa gatas sa inahan ngadto sa iyang gamay nga bata, mahimong makapakatag pa hinuon sa kagaw, bisan pa sa saysay sa World Health Organization (WHO). Miingon ang WHO nga ang mga inahan, kinahanglang dili mounding sa pagpatotoy sa ilang gatas ngadto sa ilang mga anak.

Ang pagtuon nagapakita nga ang gatas sa inahan nakapatay sa kasagaran nga mga matang sa kagaw sa COVID.

Matud pa sa pagtuon, ang gatas sa inahan, nakababag sa pagpilit sa kagaw sa ginhawaan ug nakapugos sa pagdaghan sa kagaw sa ginhawaan. (rahc/PIA-7/Bohol)