Groundbreaking sa 2 ka enterprise subprojects sa DA-PRDP  ubos sa AF2 gipahigayon sa Carmen ug Guindulman

Sinulat ni Elvira Bongosia

Gipahigayon ang groundbreaking sa duha ka enterprise subprojects sa Department of Agriculture-Philippine Rural Development (DA-PRDP) ubos sa Additional Financing 2 (AF2) nga adunay kinatibuk-ang kantidad nga P26.48-milyon sa duha ka lungsod sa Bohol niadtong Enero 31.

Sa pagpanguna ni DA 7 Regional Executive Director ug PRDP Project Director Angel Enriquez ug Bohol Gob. Erico Aristotle Aumentado, ang groundbreaking magsugod sa pagtukod sa cassava facility sa Barangay Katipunan sa lungsod sa Carmen isip suporta sa ilang cassava production, ug ang highland vegetables warehouse sa barangay Guio-ang, lungsod sa Guindulman. 

Ang pasilidad sa balanghoy gilauman nga makabenepisyo sa dul-an sa 200 ka mga mag-uuma sa balanghoy sa lungsod sa Carmen. Gawas sa pasilidad sa pagproseso sa balanghoy, nakadawat usab sila ug heavy duty tractor ug 22 footer HINO 6 wheeler nga sakyanan alang sa ilang mga delivery.

Samtang ang bodega sa utanon sa lungsod sa Guidulman makabenepisyo sa mga 336 ka mga mag-uuma sa highland nga sa lungsod.

Si Gob. Aumentado namahayag nga dako ang iyang paglaum nga ang mga miyembro  sa kooperatiba, isip benepisyaryo sa programa sa gobyerno, mausab ug mo-uswag ang kinabuhi aron makatabang usab sila sa ubang mga mag-uuma sa ilang lungsod.

“Dako ang akong pagtuo nga kung hugot ang atong pagtinabangay atong makab-ot ang atong tinguha sa food security dinhe sa atong lalawigan”, matud pa sa gobernador.

Gidasig ni Gob. Aumentado ang tanang mga kapunongan ug kooperatiba sa pagpadayon sa ilang nasugdan nga proyekto, bisan pa man sa mga kalisod sa proseso kay matud pa niya ang kalampusan anaa sa paghiusa ug pagpadayon.

Mitambong sa maong mga kalihokan sila si DA7 Regional Technical Director for Operations, Engr. Cirilo Namoc, DA7 Agribusiness staff ug PRDP RPCO 7 I-REAP Component Head David E. Amrinto, mga representante sa Provincial Government gikan sa Provincial Project Management and Implementing Unit (PPMIU-BOHOL), Office of the Provincial Agriculturist, Office of the Provincial Veterinarian , Provincial Cooperative Development Office, local government units sa Carmen ug Guindulman, Agricultural Training Institute-7, Villar Foundation, pribadong sektor ug mga grupo sa mag-uuma.

Gipangunahan nila DA-7 Regional Executive Director ug PRDP Project Director Angel Enriquez ug Bohol Gob. Erico Aristotle Aumentado, ang groundbreaking sa itukod nga cassava facility sa Barangay Katipunan, lungsod sa Carmen (ibabaw nga hulagway) ug ang highland vegetables warehouse sa barangay Guio-ang, lungsod sa Guindulman (ubos nga hulagway). Kining 2 ka enterprise subprojects sa DA-PRDP ubos sa AF2 nag-kantidad ug P26.48-milyon. (Hulagway gikan sa DA-7)

Mga LGUs, gi-awhag sa pagpalig-on  sa ilang price monitoring councils

Sinulat ni Elvira Bongosia

Aron mapugngan ang dili makontrol nga pagsaka sa presyo sa mga batakang palaliton, gi-awhag ang mga local government units sa lalawigan ni Gob. Erico Aristotle Aumentado sa pagpalig-on sa ilang price monitoring councils.

Pinaagi sa usa ka memorandum circular, gi-awhag ni Aumentado ang pagpalig-on sa price monitoring councils sa matag lungsod aron pagsubay sa presyo sa mga basic commodities hilabi na sa presyo sa isda.

Subay sa Joint Memorandum Circular (JMC) No. 3, tuig 2020 tali sa Department of Agriculture (DA), Department of Trade and Industry (DTI), Department of Health (DOH), Department of Interior and Local Government (DILG), ug Department of Environment and Natural Resources (DENR), gipahingosgan ang papel sa mga Municipal Price Monitoring Councils (MPMC).

Matud pa ni Aumentado nga ang pag-monitor sa mga presyo sa mga palaliton gikinahanglan ang hiniusang paningkamot sa tanang LGUs pinaagi sa “whole of province approach.”

Ang MPMC mo-rekomendar ug mosugyot ug Suggested Retail Prices (SRPs), ug mag-analisa sa mga pagbag-o sa presyo sa merkado.

Gawas sa pagmonitor sa presyo sa mga palaliton labi na sa presyo sa isda, ang MPMC usab adunay gahum sa pagmugna ug task force, ug pagduso ug legal nga aksyon batok sa mga makalapas sa balaod.

Kalabot niini, gitahasan ni Gob. Aumentado si Provincial Legal Officer Atty. Handel Lagunay sa pag-umol ug template pinaagi sa Executive Order nga e-issue sa mga mayor aron pagpalig-on ug pag re-activate sa ilang isig-ka City o Municipal Price Coordinating Councils. 

Gawas sa pagmonitor sa presyo sa mga palaliton labi na sa presyo sa isda, ang Municipal Price Monitoring Councils (MPMC) adunay gahum usab sa pagmugna ug task force, ug pagduso ug legal nga aksyon batok sa mga makalapas sa balaod. (Hulagway gikan sa PIA7-Bohol)

299,737 ka seniors sa CV nakabenepisyo sa social pension sa gobyerno sa 2023

Sinulat ni Elvira Bongosia

Ang Department of Social Welfare and Development (DSWD) Field Office 7-Central Visayas mitaho nga 299,737 ka mga kabus nga senior citizens ang nakadawat ug P500 matag buwan nga stipend niadtong 2023 pinaagi sa social pension program sa ahensya. 

May kinatibuk-ang P1.8 bilyones ang gipagawas aron mabayran ang 100% sa target nga gidaghanon sa mga senior citizen sa rehiyon.

Ang DSWD 7 nag-apod-apod sa kantidad ngadto sa mga benepisyaryo pinaagi sa direktang pagbayad ug ang pagbalhin sa pondo ngadto sa 80 ka local government units, kinsa maoy nag-facilitate sa pagbayad sa ilang mga konstituwente.

Sa 299,737 ka mga kabus nga senior citizens, 127,439 ang gikan sa Cebu, 99,490 gikan sa Bohol, 62,287 gikan sa Negros Oriental, ug 10,521 gikan sa probinsya sa Siquijor. 

Ang DSWD nipagawas ug report niadtong Enero 24, 2024, nga nag-ingon nga kapin sa 4 ka milyon ka mga kabus nga senior citizens sa nasud ang nakadawat ug kinatibuk-ang P6,000 niadtong 2023, diin 7% niini gikan sa rehiyon sa Central Visayas.

Ang samang report naghisgot nga ang 2024 monthly stipend mosaka gikan sa P500 ngadto na sa P1,000 sugod sa Pebrero. 

Ang Republic Act 11916, o Act Increasing the Social Pension of Indigent Senior Citizens, naghatag ug 100 porsiyento nga usbaw sa binuwan nga stipend aron matabangan ang mga benepisyaryo sa padayong pagsaka sa presyo sa nagkadaiyang panaliton. 

Ang social pension program naglangkob sa mga kabus nga tigulang nga huyang, masakiton, o adunay kakulangan, o kadtong walay permanenteng tinubdan sa kita o regular nga suporta gikan sa ilang pamilya ug kinahanglang walay pensiyon gikan sa gobyerno o pribadong ahensya. 

Gihatag kini sa mga kwalipikado nga mga benepisyaryo sa usa ka semestral nga basehan aron madugangan ang ilang inadlaw nga panginabuhi ug uban pang mga medikal nga panginahanglanon. 

Ang indigent senior citizen nakadawat ug P3,000 stipend atol sa semestral payout. (Hulgway gikan sa DSWD-7)